Niektóre podmioty na rynku mają możliwość legalnego zwolnienia z podatku VAT. Podatnik otrzymuje prawo do zwolnienia po spełnieniu określonych warunków, dotyczących wielkości obrotu wymienionych w art. 113 ust. 1. Ze zwolnienia mogą skorzystać także osoby, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z własnym biznesem. W prawie polskim zwolnienia z podatku dzielimy na podmiotowe i przedmiotowe. W poniższym artykule przedstawimy na czym polegają obydwa zwolnienia.
Zwolnienie podmiotowe z VAT
Zwolnienie podmiotowe (czyli takie, które dotyczy przedsiębiorcy) związane jest z wysokością osiąganego przychodu. Limit zwolnienia z rejestracji wynosi 200 000 zł. Dla przedsiębiorców zakładających działalność w trakcie roku, limit ten jest proporcjonalny. Trzeba go więc pilnować. Służy do tego ewidencja sprzedaży. Prowadzi się ją za każdy dzień, a zapisów trzeba dokonać najpóźniej przed dokonaniem sprzedaży w dniu następnym. Jest to bardzo ważny obowiązek podatników zwolnionych. W przypadku stwierdzenia, że podatnik nie prowadzi takiej ewidencji, albo prowadzi ją w sposób nierzetelny, a na podstawie dokumentacji nie jest możliwe ustalenie wartości sprzedaży, trzeba się liczyć z tym, że fiskus oszacuje wartość sprzedaży opodatkowanej i ustali od niej kwotę podatku należnego. Co więcej, jeżeli nie można określić przedmiotu opodatkowania, kwotę podatku ustala się przy zastosowaniu stawki 23%.
Jeśli nastąpi przekroczenie granicznej kwoty 200 000 zł, każda kolejna sprzedaż podlega opodatkowaniu VAT. Zwolnienie z VAT przestaje obowiązywać i jako przedsiębiorca masz obowiązek zarejestrować się jako podatnik VAT.
Czego nie wlicza się do limitu:
- wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju,
- odpłatnego świadczenie usług zwolnionych od podatku,
- towarów, które są zaliczane przez podatnika do środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (na podstawie przepisów o podatku dochodowym).
Zwolnienie przedmiotowe z VAT
Przedmiotowe zwolnienie z VAT jak sama nazwa wskazuje dotyczy ściśle określonego przedmiotu prowadzonej działalności gospodarczej. Warto zwrócić również uwagę, że w zwolnieniu przedmiotowym:
- nie ma limitu kwotowego (jak w przypadku zwolnienia podmiotowego),
- co do zasady, nie ma możliwości rezygnacji,
- podatnik musi na fakturze wskazać podstawę prawną zwolnienia.
Zalety zwolnienia z VAT
- Podatnik zwolniony z podatku nie ma obowiązku dokonywania zgłoszenia rejestracyjnego jako podatnik VAT, nie oznacza to, że nie może się zarejestrować. Będzie on po prostu zarejestrowany jako podatnik VAT zwolniony.
- Nie ma też obowiązku składania comiesięcznych lub cokwartalnych deklaracji rozliczeniowych.
- Ponadto podatnik zwolniony nie musi wystawiać faktur (jednak może je wystawić na żądanie kupującego, wykazując, że sprzedaż jest zwolniona z podatku) ani prowadzić skomplikowanej ewidencji zakupu i sprzedaży VAT. Wystarczy, że będzie prowadził ewidencję sprzedaży za dany dzień.
Wady zwolnienia z VAT
- Podatnik ma obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za dany dzień, najpóźniej w następnym dniu po dokonanej sprzedaży.
- Traci możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego za zakup towarów lub usług przez podmiot prawny.
Podatnik ma prawo do zwolnienia z podatku VAT, jednak nie ma obowiązku korzystania z tego prawa i nawet jeżeli spełnia warunki zawarte w ustawie może zrezygnować z prawa zwolnienia z VAT.
Trzeba jednak wiedzieć, że istnieją usługi, które wykluczają prawo do skorzystania ze zwolnienia podmiotowego bez względu na wysokość obrotów. Przedsiębiorcy, którzy świadczą usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa lub usługi jubilerskie, muszą być płatnikami VAT od razu.