Bardzo często można spotkać się z organem, jakim jest grupa kapitałowa. To specyficzny i jasno opisany przepisami podmiot, który warto poznać, ponieważ może stać się doskonałą formą prowadzenia własnej firmy. Jakimi cechami charakteryzuje się grupa kapitałowa i co zrobić, by można ją było utworzyć? Oto najważniejsze informacje.
Grupa kapitałowa – podstawowe informacje
Grupa kapitałowa jest to organ nadrzędny nad podlegającymi mu organami podrzędnymi. W skład grupy kapitałowej wchodzą samodzielne podmioty gospodarcze, które funkcjonują pod postacią spółek kapitałowych.
W związku z tym, że między podmiotami występuje relacja nadrzędności i podrzędności, istotne jest ustalenie, który organ pełni funkcję nadrzędną. W grupie kapitałowej relacja nadrzędności ustalana jest na podstawie kapitału. Oznacza to, że wynika ona z posiadania przez podmiot nadrzędny udziałów lub akcji w podmiotach, które pełnią funkcję podrzędną. W efekcie, w grupie kapitałowej można wyróżnić podmiot dominujący czyli spółkę – matkę oraz podmioty podrzędne, czyli spółki zależne (spółki – córki). Spółki zależne są kontrolowane przez podmiot dominujący.
Grupa kapitałowa – co trzeba wiedzieć
Grupa kapitałowa jest regulowana przepisami Ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994. Inną nazwą takiej organizacji jest holding finansowy. W zakresie organizacyjnym grupa kapitałowa podzielona jest również w obrębie odpowiedzialności i dopełniania formalności zarówno podatkowych jak i rozliczeniowych. I tak, jednostka nadrzędna musi mieć większość głosów w organach zarządczych spółki podległej. Jednocześnie decyduje o polityce finansowej spółek i całej grupy. Spółka dominująca ma prawo powoływania i odwoływania członków organów zarządzających i administracyjnych w obrębie spółek zależnych.
Grupa kapitałowa jest zobowiązana do sporządzenia zbiorczego zestawienia finansowego, które dotyczy wszystkich podmiotów.
Rozliczenie podatkowe
Grupa kapitałowa może rozliczać się z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie przepisów o rachunkowości oraz na podstawie odrębnego prawa podatkowego. Ważne jednak, by wiedzieć, że rozliczenie to możliwe jest wyłącznie po spełnieniu określonych warunków, które zostały zgromadzone w przepisach. Wśród tych warunków znajduje się między innymi:
- konieczność wniesienia kapitału zakładowego przypadającego średnio na spółkę zależną w wysokości co najmniej 1 000 000 zł;
- Spółka dominująca musi mieć 95% udziału w kapitale zakładowym grupy lub też 95% udziałów w kapitale zakładowym spółek córek;
- w ramach jednej grupy kapitałowej spółki zależne nie mogą mieć udziałów w innych spółkach zależnych;
- spółki muszą zawrzeć umowę, w formie aktu notarialnego, w której to zawarta jest informacja, że podatkowa spółka kapitałowa została utworzona na okres co najmniej trzech lat podatkowych.
Tylko spełnienie tych warunków oraz rejestracja w odpowiednim urzędzie skarbowym, pozwala grupie kapitałowej na rozliczanie się na zasadach przewidzianych dla osób prawnych.
Typy grup kapitałowych
W ramach grup kapitałowych prawo wyróżnia ich trzy różne rodzaje. Są to:
- operacyjne grupy kapitałowe;
- strategiczne grupy kapitałowe;
- finansowe grupy kapitałowe;
Operacyjne grupy kapitałowe organizowane są po to, by spółki zależne wzmocniły pozycję spółki nadrzędnej na rynku w obszarze działań operacyjnych. Działania operacyjne spółki to takie, dla których została ona powołana (przedmiot działalności).
Strategiczne grupy kapitałowe tworzone są po to, by zwiększyć współpracę i współdziałanie między spółkami zależnymi. W ten sposób wzajemnie się one wzmacniają i pomagają sobie w działaniu.
Finansowe grupy kapitałowe służą przede wszystkim maksymalizacji zysków i minimalizacji strat finansowych. Ich celem są przede wszystkim korzyści ekonomiczne i finansowe. Spółki działają w taki sposób, by maksymalizować zyski.
Grupa kapitałowa jest odrębnym podmiotem, choć w jego strukturach znajdują się również odrębne podmioty gospodarcze. Jednakże podpisanie umowy grupy kapitałowej powoduje, że spółki zależne rezygnują z części swoich praw na rzecz innych korzyści – finansowych, marketingowych, strategicznych, operacyjnych.