Prowadzenie firmy czy innej działalności gospodarczej w charakterze spółki wymaga bardzo dużej dawki zaufania do wspólnika. W grę wchodzi bowiem nie tylko prowadzenie wspólnie działalności, ale również zarządzanie finansami i podejmowanie decyzji, które niosą ze sobą pewną porcję ryzyka. Jeżeli natomiast coś pójdzie nie tak, odpowiedzialność nie spoczywa wyłącznie na tej osobie, która podejmowała decyzję, ale na wszystkich zaangażowanych wspólnikach.
Długi Spółki
To, w jakim stopniu odpowiedzialność za długi rozciąga się na wspólników i ich majątki prywatne zależne jest od wielu czynników, wśród których znajduje się przede wszystkim rodzaj prowadzonej spółki. Można zdecydować się na jedną ze spółek prawa handlowego lub prawa cywilnego. Każda z nich jest zupełnie inaczej zarządzana i zupełnie inaczej reguluje zakres odpowiedzialności.
Spółka cywilna
Jednym ze sposobów prowadzenia działalności w formie spółki jest spółka cywilna. Łączy ona w sobie znaczne korzyści, które wiążą się ze sposobem jej zakładania i rejestrowania. To wszystko zajmuje zaledwie chwilę i nie wymaga wysokich kosztów. Jeżeli zaś chodzi o odpowiedzialność za powstałe w czasie prowadzenia firmy zobowiązania, to dłużnicy odpowiadają za nie wspólnie. Co więcej, odpowiadają również własnymi majątkami. Jeżeli więc majątek spółki nie wystarczy na zaspokojenie zobowiązań spółki, to trzeba będzie pokryć je z pieniędzy prywatnych.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sprawa wygląda nieco inaczej. Wspólnik, który ma długi nie ma wpływu na sytuację spółki, szczególnie jeżeli jego długi powstały jeszcze przed powstaniem spółki. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością ma odrębną osobowość prawną, a to oznacza, że długi osobiste nie mogą na nią wpływać. Wyjątkiem jest sytuacja, w której spółka, jako podmiot będzie poręczycielem długu wspólnika lub weźmie na siebie odpowiedzialność za zobowiązania wspólnika. Wówczas musi ponieść za nie odpowiedzialność finansową.
Oczywiście, jeżeli chodzi o odpowiedzialność wspólnika za długi innego wspólnika, to sytuacja wygląda tutaj podobnie. Jeżeli nie weźmie on za nie świadomie odpowiedzialności, w takim sensie, że nie udzieli swojego poręczenia, to nie ma obowiązku by za te długi odpowiadać.
Spółka jawna
W przypadku spółki jawnej sprawa długów wygląda jeszcze inaczej. Spółka jawna jest spółką osobową. Nie posiada osobowości prawnej, ale ma zdolność do czynności prawnych i zdolność prawną. Ma swój majątek, który pochodzi z wkładów wspólników i jednocześnie ze środków pozyskanych w czasie działalności spółki.
Jeżeli spółka będzie zadłużona i będzie mieć zobowiązania wobec innych podmiotów, to każdy ze wspólników odpowiada za te długi w sposób solidarny. Oznacza to, że każdy jest zobowiązany do tego, by się na te długi złożyć. Oczywiście, w pierwszej kolejności rozliczany jest majątek spółki. Jednakże, jeżeli on nie jest wystarczający to wówczas do odpowiedzialności pociągani są wspólnicy i to oni muszą się na powstałe zobowiązania złożyć. Warto też wiedzieć w tym miejscu, że odpowiedzialność wspólników jest nie tylko solidarna, ale również nieograniczona. Oznacza to, że wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem.
Na podstawie powyżej zaprezentowanych analiz widać wyraźnie, że sytuacja spółki i wspólników wygląda nieco inaczej zależnie od tego, jakiego rodzaju jest to spółka. W każdym bowiem rozwiązaniu inaczej kształtuje się osobowość prawna spółki, a co za tym idzie również jej majątek, inaczej również kształtuje się odpowiedzialność wspólników. Zasadniczo, zobowiązania spółki są w pierwszej kolejności rozliczane z majątku spółki, jaka by ona nie była. Jeżeli jednak ten majątek jest zbyt mały, to kwestia tego, czy wspólnicy odpowiadają własnym, prywatnym majątkiem, a jeżeli tak, to w jakim stopniu, zależna jest przede wszystkim od organizacji prawnej spółki. Zanim więc zapadnie decyzja o założeniu spółki, warto rozważyć wszystkie za i przeciw, również te związane z odpowiedzialnością.