Wielu młodych ludzi, chcąc spełnić swoje marzenia o samodzielności, niezależności i nieograniczonych dochodach, decyduje się na założenie własnej działalności gospodarczej. Nie zawsze jest jednak tak, że od początku przynosi ona satysfakcjonujące zyski. Konieczne jest więc ratowanie się dodatkowym zatrudnieniem, w tym takim, które opiera się na umowach cywilno – prawnych. Nie zawsze jednak takie umowy można łączyć z prowadzoną przez siebie działalnością. Kiedy jest to możliwe? Jakie umowy można łączyć? Jakie zasady obowiązują? Oto najważniejsze informacje.
Łączenie różnych form uzyskiwania dochodu
Zasadniczo, nie ma żadnych przesłanek, które mówiłyby o tym, że nie możliwe jest łączenie dochodów z działalności gospodarczej z dochodami z działalności wykonywanej osobiście. Może się jednak tak zdarzyć, że organ podatkowy, który zauważy takie praktyki, posądzi przedsiębiorcę o celowe uszczuplanie wpływów budżetowych. W niektórych sytuacjach bowiem zawarcie umowy o dzieło z przekazaniem autorskich praw majątkowych jest korzystniejsze (50% kosztów uzyskania przychodu), niż realizacja usługi w ramach prowadzonej działalności. Przedsiębiorca może więc narazić się na poważne problemy i konieczność składania wyjaśnień przed organem podatkowym.
Ważne zatem, by wiedzieć, czy w danej sytuacji połączenie działalności gospodarczej z umową cywilno – prawną nie wzbudzi wątpliwości urzędu skarbowego i zostanie potraktowane, jako normalny sposób regulowania współpracy między stronami, bez podtekstu polegającego na celowym redukowaniu wpływów do budżetu państwa.
Kiedy można zawrzeć umowę cywilno – prawną
Zgodnie z analizami i interpretacjami pojawiają się różne stanowiska, które uzależniają możliwość zawarcia umowy cywilno – prawnej obok aktywnej działalności gospodarczej.
Na podstawie tych analiz i interpretacji, możliwość zawarcia dodatkowej umowy uzależniona jest od charakteru podejmowanej aktywności zarobkowej.
Najważniejszym wskaźnikiem jest tutaj charakter i cel działalności gospodarczej oraz charakter i zakres prac uwzględnionych w umowie zlecenia lub umowie o dzieło.
Każda działalność gospodarcza ma określony charakter, który deklaruje się poprzez wybór odpowiednich kodów PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Wybrane kody identyfikują przedsiębiorstwo zarówno pod względem charakteru (usługowe, produkcyjne, handlowe lub połączone), jak i branży, w której działa (reklama, finanse, budownictwo itp.).
Jeżeli zakres umowy cywilno – prawnej wykracza poza zakres działalności wykonywanej w ramach działalności gospodarczej (nie pokrywa się z żadnym z wybranych kodów PKD), wówczas zawarcie umowy cywilno – prawnej jest możliwe i nie budzi wątpliwości organów podatkowych.
Jeżeli jednak zakres takiej umowy wiąże się, nawet pośrednio, z zakresem działalności gospodarczej, wówczas zysk, uzyskany na jej podstawie powinien zostać zaliczony do dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej i jako taki powinien zostać rozliczony pod względem podatku.
Kwestia podatku VAT
Poruszane zagadnienie ma również odniesienie do podatku VAT. Działalność gospodarcza bardzo często wiąże się z dodatkowym opodatkowaniem podatkiem VAT. Działalność wykonywana osobiście, oparta na umowie o dzieło lub umowie zlecenia, nie jest obwarowana tym podatkiem. Dlatego też tak istotne jest, by prawidłowo rozgraniczyć faktycznie wykonywaną pracę i podejmowaną aktywność. Jeżeli wiąże się ona z działalnością gospodarczą, jako taka powinna zostać rozliczona zarówno w zakresie podatku dochodowego, jak i podatku od towarów i usług. Natomiast, jeżeli jest ona zupełnie nie związana z prowadzoną działalnością, wówczas można ją rozliczyć w ramach umowy cywilno – prawnej, a wówczas rozliczenie podatku od towarów i usług nie będzie obowiązywało podatnika.
Łączenie działalności gospodarczej z działalnością wykonywaną osobiście powinno być więc za każdym razem starannie przemyślane i przeanalizowane. A w razie wątpliwości, warto udać się do urzędu skarbowego na konsultację i uzyskanie indywidualnej interpretacji, która pomoże w podjęciu decyzji.