Przedsiębiorcy, którzy inwestują w środki trwałe, muszą pamiętać, że takich inwestycji nie mogą z zasady zaliczyć jednorazowo do kosztów uzyskania przychodu, ale muszą je rozłożyć w czasie, dokonując odpisów amortyzacyjnych. Wyjątek stanowią środki trwałe używane sezonowo. Amortyzacja powinna być dokonywana tylko w okresie ich wykorzystywania, a więc czy przedsiębiorcy, który wykorzystują środki trwałe do działalności o charakterze sezonowym, mogą je amortyzować przez cały rok? Jaką metodę amortyzacji podatnik powinien do nich zastosować?
Czym jest środek trwały?
Środek trwały to zarówno budynki, jak i maszyny, urządzenia, środki transportu, ale też inne przedmioty. Decyduje o tym przewidywany okres używania i przeznaczenie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Jeśli zakupione rzeczy firma zamierza używać dłużej niż rok, będą one środkami trwałymi.
Na czym polega amortyzacja?
Amortyzacja to zaliczanie środków trwałych do kosztów uzyskania przychodu poprzez odpisy amortyzacyjne. Odpis zaczynamy od miesiąca kolejnego po miesiącu, w którym podatnik zaliczył składnik majątku do ewidencji środków trwałych. Amortyzacje rozliczamy od wartości początkowej środka trwałego w odniesieniu o roczną stawkę określoną w klasyfikacji środków trwałych.
Można wybrać jedną z dwóch metod amortyzacji sezonowej
Wysokość miesięcznego odpisu amortyzacyjnego od używanego sezonowo środka trwałego może zostać ustalona na jeden z dwóch przewidzianych w tym zakresie sposobów. Można tego dokonać alternatywnie przez podzielenie rocznej wartości odpisów amortyzacyjnych przez:
1 metoda – liczbę miesięcy w sezonie albo
2 metoda – 12 miesięcy w roku.
Pierwszy z tych sposobów polega więc na odpisaniu rocznej wartości odpisu amortyzacyjnego tylko w okresie faktycznej przydatności danego środka trwałego dla przedsiębiorcy. Natomiast w miesiącach, w których dany środek trwały nie jest przez niego wykorzystywany, amortyzacja jest niejako zawieszona – w tym czasie nie dokonuje on żadnych odpisów.
Natomiast jeśli roczny odpis amortyzacyjny zostanie podzielony przez 12 miesięcy w roku, czyli podatnik zastosuje drugi ze wskazanych sposobów, to w porównaniu z pierwszym sposobem wysokość miesięcznego odpisu okaże się niższa. W tym bowiem wariancie odpis miesięczny to zaledwie 1/12 odpisu rocznego.
Przykład:
Spółka prowadzi działalność sezonową w zakresie przetwórstwa owoców i warzyw. Działalność ta trwa cztery miesiące w roku (od lipca do października). W tym czasie spółka wykorzystuje maszynę produkcyjną, której wartość początkowa wynosi 100 000 zł. Roczną stawkę amortyzacji ustalono na poziomie 14%.
1 metoda – 3 500 zł, bo (100 000 x 14% = 14 000 , 14 000 / 4 = 3 500)
2 metoda – 1 166,66 zł, bo (100 000 x 14% = 14 000, 14 000 / 12 = 1 166,66)
Wybór pierwszego rozwiązania (tj. polegającego na podzieleniu rocznej kwoty odpisów amortyzacyjnych przez liczbę miesięcy w sezonie) pozwoli przedsiębiorcy na szybsze zamortyzowanie środka trwałego, który jest wykorzystywany sezonowo jedynie w okresie jego używania. Nie oznacza to jednak, że łączna roczna kwota odpisów amortyzacyjnych będzie w takiej sytuacji wyższa, niż w przypadku dokonywania ich co miesiąc na zasadach ogólnych. Wprawdzie kwota każdego takiego pojedynczego odpisu w sezonie będzie wyższa niż gdyby podatnik amortyzował go co miesiąc, tak jak pozostałe środki trwałe, ale ich suma będzie równa odpisowi rocznemu, który powstałby w razie „zwykłej” amortyzacji tego składnika majątku.
Natomiast przy drugiej metodzie, w ramach której zaliczeniu do kosztów podatkowych podlega tylko część rocznego odpisu amortyzacyjnego przypadającego na liczbę miesięcy w sezonie (obliczonego według wzoru: 1/12 rocznego odpisu × liczba miesięcy w sezonie) – ich amortyzacja jest dłuższa. Wydłużenie całkowitego okresu amortyzacji jest wówczas proporcjonalne do liczby miesięcy sezonu.
Niezależnie od tego jaką metodę wybierze podatnik, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się i zalicza w koszty tylko w sezonie, czyli w miesiącach w których składnik majątku jest wykorzystywany.