Audyt księgowy to niezwykle istotna procedura, która jest w stanie znacząco poprawić funkcjonowanie przedsiębiorstwa i uchronić je przed poważnymi konsekwencjami – np. karami finansowymi. Na czym właściwie on polega i dla kogo jest obowiązkowy?
Audyt księgowy – co to takiego?
Audyt księgowy polega na weryfikacji poprawności prowadzenia ksiąg rachunkowych
firmy oraz jej sprawozdania finansowego. Zasady jego przeprowadzania określa sama ustawa o rachunkowości. Umożliwia on wykrycie ewentualnych nieprawidłowości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa i ma na celu ocenę jego sytuacji finansowej. Audyt przeprowadzają tzw. biegli rewidenci księgowi, którzy analizują wiarygodność i wypłacalność firmy. Podczas całej procedury dokonują oni m.in. wyceny aktywów i pasywów, sprawdzają ujęcia operacji gospodarczych w księgach i weryfikują kwestie związane z kadrami oraz płacami. Audyt przeprowadzany jest cyklicznie i zazwyczaj zajmuje dłużej niż jeden dzień – wiele zależy jednak m.in. od wielkości firmy.
Kiedy audyt księgowy jest obowiązkowy?
Przeprowadzenie audytu księgowego zaleca się wszystkim firmom, które chciałyby upewnić się co do stanu swojej kondycji finansowej. Właściwie przeprowadzony pomaga on bowiem ocenić mocne i słabe strony przedsiębiorstwa, a tym samym – wyciągnąć wnioski i wprowadzić niezbędne zmiany, które poprawią jego funkcjonowanie. Decydują się na niego zarówno większe, jak i mniejsze firmy – w tym uczelnie czy organizacje pożytku publicznego. Wyróżnia się jednak pewne rodzaje przedsiębiorstw, które mają obowiązek regularnego przeprowadzania audytu, a mowa m.in. o:
- bankach krajowych, oddziałach banków zagranicznych, oddziałach instytucji kredytowych, oddziałach zagranicznych firm inwestycyjnych;
- towarzystwach ubezpieczeniowych i zakładach reasekuracji;
- spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych;
- krajowych instytucjach płatniczych i instytucjach pieniądza elektronicznego;
- spółkach akcyjnych;
- jednostkach działających na podstawie przepisów o publicznym obrocie papierami wartościowymi;
- jednostkach działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.
Obowiązek przeprowadzania audytu księgowego dotyczy również firm zatrudniających na pełen etat co najmniej pięćdziesiąt osób średniorocznie, które osiągnęły przychody netto do 5 milionów euro w ciągu roku i których suma aktywów na koniec roku wyniosła minimum 2,5 miliona euro. Co istotne, aby audyt był konieczny do przeprowadzenia, wystarczy spełniać dwa z trzech wymienionych warunków.
Co audyt księgowy daje przedsiębiorcy?
Audyt księgowy to dla przedsiębiorcy dawka cennych informacji dotyczących jego firmy oraz jej rozwoju. Jeżeli dokumentacja zawiera jakiekolwiek braki, po przeprowadzonym audycie właściciel przedsiębiorstwa może wprowadzić niezbędne poprawki, a ponadto – ma szansę zaplanować konkretne procedury dotyczące zarządzania księgowością w przyszłości. Prawidłowo przeprowadzony audyt nie tylko gwarantuje odpowiednią kontrolę stanu przedsiębiorstwa, ale i wpływa na jego wartość oraz wizerunek na tle konkurencji. Może on też pomóc uniknąć poważnych konsekwencji finansowych wynikających z błędnych rozliczeń z urzędem skarbowym czy ZUS-em – pozwala bowiem wykryć nieprawidłowości w momencie, w którym nie jest za późno na poprawki.