W lipcu 2020 roku planowano wprowadzić podatek cukrowy, który miał być nałożony na słodzone napoje oraz alkohol w małych butelkach. W obliczu pandemii choroby COVID-19 dodatkowe opłaty mogłyby mieć bardzo niekorzystny wpływ na sytuację wielu przedsiębiorców. Na razie sejm postanowił jednak wstrzymać się od podejmowania decyzji dotyczących uchwalenia ustawy wprowadzającej akcyzę.
Czym jest podatek cukrowy?
Podatek cukrowy to akcyza nakładana na sprzedaż napojów, które są słodzone za pomocą cukru i niekiedy także innych produktów zawierających dużą ilość cukru. Podatek ten ma przyczynić się do ograniczenia spożywania produktów mających niekorzystny wpływ na zdrowie społeczeństwa.
Podatek cukrowy – co zakłada projekt ustawy?
Zgodnie z projektem ustawy, podatek cukrowy w Polsce ma zostać nałożony na słodzone napoje, a także alkohol sprzedawany w małych butelkach. Proponowane opłaty dzielą się na stałe oraz zmienne. Podstawowa opłata to 50 gr za litr słodkiego napoju, natomiast opłata zmienna to 5 gr za każdy dodatkowy gram cukru w przypadku przekroczeniu 5 gramów cukru na 100 ml produktu. Jeżeli chodzi o opłatę za zawartość substancji aktywnych (kofeiny czy tauryny), to w projekcie ustawy proponowana jest kwota 10 gr za litr napoju. Opłatom nie będą podlegały niektóre napoje, m.in. soki owocowe 100%, jak również produkty zarejestrowane jako wyroby medyczne, zarejestrowane suplementy diety oraz produkty dla niemowląt. Opłata stała nie będzie dotyczyła napojów izotonicznych oraz napojów posiadających w swoim składzie minimum 20% soku warzywnego/owocowego/owocowo-warzywnego. Opłata zmienna (ale nie opłata stała) nie dotyczy produktów o obniżonej kaloryczności, które są słodzone jedynie za pomocą słodzików. Jeśli ustawa wejdzie w życie, to podwyższeniu ulegną również ceny alkoholu sprzedawanego w małych butelkach (do 300 ml).
Podatek cukrowy a sytuacja przedsiębiorców
Wprowadzenie podatku cukrowego może mieć negatywne skutki dla dużej liczby przedsiębiorców. Sytuacja wielu firm uległa pogorszeniu ze względu na pandemię choroby wywoływanej wirusem SARS-CoV-2, zatem dodatkowe opłaty mogą przyczynić się nawet do ich bankructwa. Kryzys odczują nie tylko pracownicy przedsiębiorstw zajmujących się produkcją słodkich napojów, ale również pracownicy cukrowni. Podwyższenie cen produktów najprawdopodobniej przyczyni się bowiem do ograniczenia spożywania słodkich napojów. Na skutek obniżenia popytu wiele osób może stracić pracę.
Brak decyzji sejmu w sprawie podatku cukrowego
Podatek cukrowy miał obowiązywać od lipca 2020 roku. Na razie sejm postanowił jednak powstrzymać się od podejmowania decyzji w sprawie uchwalania ustawy dotyczącej wprowadzania akcyzy i skoncentrować się przede wszystkim na pandemii choroby COVID-19. Prawdopodobnie termin wprowadzenia podatku cukrowego ulegnie opóźnieniu. Jeśli ustawa wejdzie w życie, to budżet państwa może zostać zwiększony nawet o 3 mld zł w ciągu roku. Akcyza może natomiast mieć katastrofalne skutki dla firm z branży napojowej oraz cukrowni.