Mówiąc o ekwiwalencie pracowniczym, mamy zazwyczaj na myśli ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. To jednak niejedyny rodzaj ekwiwalentu, na jaki może liczyć pracownik. Sprawdź, czy znasz inne jego rodzaje!
Ekwiwalent pracowniczy – czym właściwie jest?
Ekwiwalentem nazywamy środki pieniężne, które wypłaca się pracownikowi m.in. w zamian za przysługujące mu świadczenia – np. niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego. Co istotne, dla każdej osoby oblicza się go w sposób indywidualny. Wartość ekwiwalentu nie może być jednak mniejsza lub większa niż wartość samego świadczenia.
Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy
Jednym z podstawowych rodzajów ekwiwalentów pracowniczych jest ekwiwalent za urlop wypoczynkowy. Pracownik otrzymuje go w sytuacji, gdy wykorzystanie dni urlopowych nie było możliwe – np. jeśli doszło do rozwiązania umowy, a dni wolne są niewykorzystane. O ekwiwalent za urlop mogą ubiegać się wyłącznie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę – przysługuje im prawo do urlopu wypoczynkowego. Aby obliczyć ekwiwalent za niewykorzystane dni wolne, należy określić tzw. współczynnik ekwiwalentu – to liczba dni w miesiącu, jakie pracownik musi przepracować w trakcie całego roku. Informacja o wypłacie ekwiwalentu musi znaleźć się w świadectwie pracy.
Ekwiwalent za własną odzież i obuwie robocze
Kolejnym rodzajem ekwiwalentu pracowniczego jest ekwiwalent za odzież i obuwie robocze. Wypłaca się go w sytuacji, gdy pracodawca nie zapewnia zatrudnionym odpowiedniego ubioru do pracy. Ma on wówczas obowiązek wypłacenia środków, które pokryją koszty samodzielnego zakupu ubrania. Ekwiwalent za używanie prywatnej odzieży i butów roboczych musi uwzględniać aktualnie panujące ceny. W niektórych zakładach pracy wypłacane są także środki za używanie prywatnych narzędzi oraz sprzętów.
Ekwiwalent za pranie i konserwację odzieży roboczej
Oprócz ekwiwalentu za zakup odzieży roboczej i butów pracodawcy wypłacają również ekwiwalent za ich pranie oraz konserwację. Ma on rekompensować stale ponoszone przez zatrudnionych koszty. Chcąc obliczyć wysokość ekwiwalentu za pranie prywatnej odzieży do pracy, należy wziąć pod uwagę m.in. aktualne ceny wody, prądu i ścieków oraz koszt zakupu środków do prania czy czyszczenia. Znaczenie mają również ilość i typ pranej odzieży, częstotliwość prania i konserwacji, a także wielkość i rozległość zabrudzeń. Inny ekwiwalent wypłaca się ponadto w przypadku prania samodzielnego, inny – w przypadku korzystania z pralni. Pracownik czyszczący odzież roboczą na własną rękę powinien przedstawić pracodawcy odpowiednie kalkulacje.
Ekwiwalent za dojazdy do pracy
Wśród ekwiwalentów pracowniczych możemy wyróżnić również ekwiwalent za dojazdy do pracy. Wypłaca się go zarówno za transport komunikacją miejską, jak i za przejazdy prywatnym samochodem. Wypłata ekwiwalentu za dojazdy nie jest jednak uregulowana w kodeksie pracy – to całkowicie dobrowolna decyzja pracodawcy. Następuje ona na podstawie m.in. regulaminów wynagradzania czy układów zbiorowych pracy.