Skierowanie na badania do lekarza medycyny pracy to jeden z podstawowych obowiązków każdego przedsiębiorcy, który decyduje się zatrudnić pracownika. Jakie badania lekarskie są dla zatrudnionych obligatoryjne?
Badania wstępne
Wstępne badania lekarskie to pierwsze badania, które pracownik musi przejść, zanim rozpocznie pracę na konkretnym stanowisku. Obowiązek ten dotyczy zarówno osób przyjmowanych do pracy, jak również pracowników młodocianych oraz innych pracowników przenoszonych na stanowiska pracy, które wiążą się z czynnikami szkodliwymi lub warunkami uciążliwymi. Po wykonaniu badań wstępnych zatrudniony otrzymuje od lekarza medycyny pracy orzeczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na danym stanowisku. Pracodawca nie musi kierować na nie pracowników, którzy są zatrudniani ponownie w ramach tego samego stanowiska pracy bądź na stanowisko, na którym występują identyczne warunki pracy, jeśli od rozwiązania bądź wygaśnięcia umowy nie minęło więcej niż 30 dni. Dotyczy to także osób z zewnątrz, które posiadają aktualne badania lekarskie u byłego pracodawcy – o ile warunki pracy w poprzedniej firmie są takie same jak w nowej, a umowa z poprzednim pracodawcą była rozwiązana lub wygasła maksymalnie w ciągu ostatnich 30 dni.
Badanie okresowe
Kolejnym rodzajem badań medycyny pracy są badania okresowe. Należy przejść je przed upływem terminu, jaki lekarz medycyny pracy ustalił w swoim orzeczeniu jako data kolejnego badania. Orzeczenie po badaniach wstępnych jest zazwyczaj ważne przez rok, natomiast badania okresowe wykonuje się co kilka lat (najczęściej 2-4). Częstotliwość ich powtarzania zależy m.in. od warunków pracy.
Badania kontrolne
Niekiedy pracownik ma obowiązek przejść nie tylko badania okresowe, ale również te kontrolne. Obowiązek ten dotyczy osób, które były niezdolne do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni. Celem badań jest potwierdzenie, czy pracownik jest w stanie ponownie przystąpić do pracy na określonym stanowisku. Jeżeli nie otrzyma i nie przedstawi on pracodawcy takiego potwierdzenia, nie może wykonywać dotychczasowych zadań.
Skierowanie na badania lekarskie dla pracownika – co powinno się w nim znaleźć?
W skierowaniu wystawionym pracownikowi przez pracodawcę powinny znaleźć się informacje dotyczące:
- rodzaju badania, jakie ma zostać wykonane;
- stanowiska pracy, które zajmuje/ma zajmować konkretny pracownik (jeśli są to dwa stanowiska, należy wpisać każde z nich);
- występujących na danym stanowisku czynników szkodliwych, czynników niebezpiecznych lub warunków uciążliwych włącznie z pomiarem czynników szkodliwych dla zdrowia.
Tak jak pracodawca ma obowiązek wydać skierowanie, tak pracownik musi poddać się zleconym badaniom. Najczęściej istnieje możliwość wykonania ich w godzinach pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Warto również wiedzieć, że koszt badań u lekarza medycyny pracy ponosi przełożony. Pracownik może ponadto wnioskować o zwrot kosztów dojazdu, jeżeli w celu odbycia wizyty musiał udać się do innej miejscowości.