Zmiana przepisów podatkowych obowiązująca od 1.01.2013 r. wprowadziła obligatoryjną zasadę zmniejszania kosztów uzyskania przychodów o kwoty wynikające z nieuregulowanych faktur, rachunków lub innych dokumentów. Zasada ta obowiązuje zarówno podmioty opłacające podatek dochodowy od osób prawnych (art. 15b) jak i od osób fizycznych (art.24d) i dotyczy kwot zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.
W zależności od ustalonego w transakcji terminu płatności , korekty dokonuje się na dwa sposoby. Gdy wynikający z dokumentu termin nie przekracza 60 dni, korekty kosztów dokonuje się w miesiącu, na który przypada 30 dzień od daty upływu terminu płatności. W przypadku, gdy strony transakcji ustalą termin płatności przekraczający 60 dni i zobowiązanie finansowe nie zostanie uregulowane, korekty kosztów dokonuje się w miesiącu, na który przypada 90 dzień od daty zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodów. Zróżnicowanie terminów korekty ma neutralizować różnice wynikające z zawierania transakcji gospodarczych na długie kredyty kupieckie.
Ustawodawca przewidział również sytuację, gdy w okresie, w którym należy dokonać korekty przedsiębiorca nie ponosi kosztów lub ich poziom jest niższy od kwoty obligatoryjnego zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, wówczas należy zwiększyć przychody. Idea tego rozwiązania sprowadza się do opodatkowania u dłużnika nieuregulowanych zobowiązań.
Ponieważ koszty to bardzo szeroka kategoria ekonomiczna, zastosowanie się do ogólnie sformułowanych przepisów podatkowych budzi u podatników wiele wątpliwości w ich praktycznym stosowaniu i jest dla służb księgowych bardzo pracochłonne. Stosowanie ustawowych zasad w firmach mających kłopoty z płynnością finansową zwiększyło nakład pracy i koszty związane z obsługą księgowo-podatkową. Jak wynika z ustaw, korekta dotyczy również kosztów wynikających z odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Aby sprostać wymogom ustawowym należy prowadzić dodatkowe ewidencje księgowe w podmiotach prowadzących księgi handlowe i dokonywać na podstawie poleceń księgowania zapisów pozwalających prawidłowo obliczyć zaliczki na podatek dochodowy. Przedsiębiorcy o mniejszym zakresie działalności, obowiązani prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, muszą stosować do korekty kosztów od maja 2013 roku nowe zapisy rozporządzenia o prowadzeniu księgi podatkowej. Przedsiębiorcy piszą już w niedookreślonych sytuacjach wnioski o wydanie indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, wątpliwości budzi między innymi zakup na raty. Po uregulowaniu zobowiązania podatnik ma prawo zaliczyć powtórnie do kosztów uzyskania przychodów kwoty wynikające z dokumentów. Powyższe zasady stosuje się również przy zapłatach częściowych, których podatkowe rozliczanie komplikuje się przy opłacaniu dokumentów zawierających kilka stawek podatku VAT. Przyjmuje się i takie stanowisko przedstawia krajowa informacja podatkowa, iż kwota częściowej zapłaty niezależnie od opisu dokonanego przez dłużnika jest kwotą brutto i z tego faktu wynika techniczny problem z unettowieniem płaconych w częściach zobowiązań.
Uzasadnieniem wprowadzenia tych zmian była słaba kondycja finansowa podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, brak dyscypliny finansowej w obrocie gospodarczym a w konsekwencji zatory płatnicze powodujące spowolnienie gospodarcze. Trudno się jednak do końca z tymi argumentami zgodzić, gdyż mobilizowanie dłużnika do terminowego regulowania zobowiązań poprzez obowiązkową korektę kosztów powoduje zwiększenie jego zobowiązań z tytułu podatku dochodowego, a w konsekwencji obniżenie zasobów finansowych. U wierzyciela może to powodować wydłużenie okresu oczekiwania na zapłatę i pogorszenie jego sytuacji finansowej, gdyż z faktu posiadania nieuregulowanych należności ustawodawca nie dopuszcza u niego możliwości korekty przychodów.