W pewnym momencie życia wiele osób staje przed wyborem: praca na etacie czy działalność gospodarcza. Obydwa rozwiązania mają swoje zalety i wady – warto zatem dobrze zastanowić się, które z nich najbardziej odpowiada naszym indywidualnym celom i oczekiwaniom. Co szczególnie brać pod uwagę, porównując ze sobą etat i własny biznes?
Składki ZUS
Składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są obowiązkowe zarówno dla etatowców, jak i dla osób prowadzących własną firmę. W przypadku zatrudnienia na etacie są one jednak finansowane częściowo przez pracownika, a częściowo przez pracodawcę. Ostateczna wysokość składek zależy od wysokości wynagrodzenia. W przypadku działalności gospodarczej przedsiębiorca sam opłaca wszystkie składki, co wiąże się z wyższymi kosztami. Na wysokość minimalnych składek nie wpływa jednak osiągany przychód (z wyjątkiem składki zdrowotnej). W ciągu pierwszych 6 miesięcy prowadzenia działalności istnieje ponadto możliwość opłacania wyłącznie składki zdrowotnej (tzw. ulga na start), a przez następne 2 lata – ZUS-u preferencyjnego. Nie dotyczy to wyłącznie firm, które współpracują z byłym pracodawcą. Po upływie tych 2 lat przedsiębiorca może natomiast skorzystać z następnej ulgi, czyli małego ZUS-u – składki ustalane są wówczas w oparciu o dochody.
Wynagrodzenie
Pracując na etacie, pracownik ma pewność co do wysokości wynagrodzenia (co najmniej minimalna krajowa), które otrzymuje co miesiąc w tym samym terminie. Prowadząc własną działalność, przedsiębiorca może często zarobić znacznie więcej niż na etacie, jednak w trudniejszym okresie może też ponieść stratę – a mimo to jest zobowiązany opłacić ZUS oraz podatek. Dodatkowym minusem są ewentualne problemy z terminowymi płatnościami od kontrahentów, mające duży wpływ na płynność finansową firmy.
Urlop wypoczynkowy
Płatny urlop wypoczynkowy to podstawowe prawo osób pozostających w stosunku pracy. W przypadku stażu pracy minimum 10 lat jest to 26 dni, z kolei w przypadku krótszego okresu – 20 dni w roku. Pracownik musi jednak złożyć wniosek o udzielenie urlopu, a nierzadko także dostosować się do współpracowników pod względem terminu wypoczynku. Osoba prowadząca działalność gospodarczą może samodzielnie decydować o dniach wolnych, co dla wielu osób stanowi duży atut – zapewnia to bowiem dużą swobodę i elastyczność. Większość przedsiębiorców nie otrzymuje jednak żadnego wynagrodzenia za okres, w którym nie świadczy usług. Decydując się zatem na wakacyjny wyjazd czy dzień wolny z powodu wizyty lekarskiej, przedsiębiorca musi liczyć się z mniejszym zarobkiem w danym miesiącu. Wyjątek stanowią osoby, które osiągają dochód pasywny – np. w przypadku sklepu online. Wówczas można zarabiać nawet podczas dni wolnych – nie jest to jednak typowy urlop, za który pracownik etatowy otrzymuje pensję.
Na pytanie, czy korzystniejsze jest prowadzenie własnej firmy, czy zatrudnienie na etacie, nie istnieje jednoznaczna odpowiedź. Etat z pewnością gwarantuje stabilność, płatny urlop, możliwość skorzystania z L4 czy też pewność co do wynagrodzenia. Pracownik etatowy nie ma jednak pełnej samodzielności w podejmowaniu decyzji i musi dostosować się do odgórnie ustalonych zasad, warunków umowy czy terminów wypowiedzenia. W przypadku działalności gospodarczej można natomiast cieszyć się znacznie większą elastycznością, a zarobki zależą od własnej motywacji, poświęconego czasu i wysiłku. Prowadzenie własnej firmy wiąże się jednak z dużą odpowiedzialnością, często pracą po godzinach i brakiem takich przywilejów jak płatny urlop czy nadgodziny. Działalność zwiększa ponadto ryzyko utraty płynności finansowej i wymaga od przedsiębiorcy dobrego zarządzania finansami oraz szybkiego reagowania na zmiany. Zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie ma swoje plusy i minusy – ostateczny wybór powinien jednak zależeć od indywidualnych oczekiwań oraz celów. Dobrą wiadomością jest to, że istnieje możliwość połączenia pracy na etacie z działalnością gospodarczą – a to pozwala jednocześnie rozwijać własny biznes i zabezpieczyć swoją sytuację finansową.