Podatek akcyzowy został wprowadzony w roku 1993 za pomocą ustawy z dnia 8 stycznia dotyczącej podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. Jest to podatek pośredni, jednofazowy, selektywny. To, czego on dotyczy zostało opisane i zdefiniowane w treści wspomnianej ustawy. Sposób jego opłacania i odprowadzania również jest regulowany tamtejszymi przepisami.
Kto ponosi koszty podatku akcyzowego?
Podatek akcyzowy jest wliczony w cenę towaru lub usługi akcyzowej i powoduje podniesienie ceny. To nabywca pokrywa koszty podatku za pośrednictwem właśnie podwyższonej ceny. Podatkiem obciążony jest wytwórca towaru lub dostawca usługi. To on zobowiązany jest ten podatek opłacić. Jednakże stanowi on integralny element kosztu usługi lub towaru, dlatego też wpływa na jego cenę poprzez jej podniesienie.
Kto jest zobowiązany do opłacania podatku akcyzowego?
Zgodnie z przepisami, to producenci i importerzy towarów akcyzowych są zobowiązani do odprowadzania tego podatku, niezależnie od tego w jakiej formie formalno – prawnej prowadzona jest działalność gospodarcza. Oznacza to, że nie wszyscy przedsiębiorcy mają nałożony ten obowiązek podatkowy.
Co więcej, podatek akcyzowy wpływa również na wysokość podatku od towarów i usług. Stanowi on część ceny towaru i od tej kwoty dopiero obliczany jest wspomniany podatek VAT. Akcyza warunkuje więc koszty netto i brutto towarów akcyzowych.
Kto jeszcze jest zobowiązany do odprowadzania tego podatku? Są to osoby, które świadczą usługi polegające na wyprodukowaniu towarów objętych akcyzą oraz podmioty, które w sposób opisany w ustawie biorą udział w obrocie produktami akcyzowymi (uszlachetnianie soli, win, sprzedaż gazów płynnych, sprzedaż pojazdów po raz pierwszy rejestrowanych w Polsce, podmioty zużywające lub odsprzedające spirytus na cele inne niż te, zawarte w zamówieniu, zużywające spirytus do produkcji innych towarów, podmioty dokonujące tankowania gazem płynnym, dokonujące napełniania gazem płynnym butli gazowych). Rozpoczynając działalność gospodarczą, w której towarem lub usługą jest ten objęty akcyzą, należy dokładnie zapoznać się z przepisami, które tę kwestię regulują.
W jakim celu został wprowadzony podatek akcyzowy?
Zasadniczo, podatek akcyzowy pełni dwie istotne funkcje. Z jednej strony wpływa na zasilenie finansów publicznych, poprzez dodatkowe odliczenia od sprzedaży prowadzonej przez podmioty gospodarcze. Przedsiębiorca, który zajmuje się sprzedażą towarów akcyzowych odprowadza więc podatek akcyzowy, VAT oraz dochodowy. W ten sposób zasila finanse publiczne.
Wprowadzenie akcyzy, jako że stanowi ona część ceny produktu, powoduje, że produkty te stają się droższe. Na droższe produkty nie wszystkich stać, jest to więc sposób na ograniczenie konsumpcji niektórych dóbr. Akcyza nałożona jest na przykład na wyroby tytoniowe i alkohole. Są one szkodliwe dla zdrowia. Państwo, chcąc regulować ich spożycie, nałożyło akcyzę, a przez to podniosło cenę tych produktów. W ten sposób ograniczyło ich dostępność. Akcyza nałożona jest również na benzynę i energię elektryczną.
Jakie towary objęto akcyzą?
Poza wspomnianymi wyżej towarami, akcyzą objęte są również:
- paliwa syntetyczne;
- broń gazowa;
- broń myśliwska;
- samochody osobowe;
- jachty pełnomorskie;
- wysokiej klasy sprzęt elektroniczny oraz kamery wideo;
- sól;
- środki upiększające;
- wyroby perfumeryjne;
- łodzie żaglowe;
- gaz wykorzystywany do napędu pojazdów i napełniania butli gazowych do 5kg.
Podatek akcyzowy obejmuje więc bardzo specyficzne i tylko niektóre towary znajdujące się obecnie na rynku. Akcyza powoduje podniesienie ich ceny, a przez to reguluje ich konsumpcję. Respektowanie przepisów podatkowych w tym właśnie tych, dotyczących akcyzy jest niezwykle istotne, ponieważ ich niestosowanie może poskutkować cofnięciem zgody na produkcję i wstrzymaniem działalności przedsiębiorstwa.