To, ile dni wolnych przysługuje pracownikowi, zależy od kilku czynników – m.in. stażu pracy czy etatu, na jaki go zatrudniono. Co jeszcze wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego?
Wymiar urlopu wypoczynkowego a staż pracy
Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy m.in. od stażu pracy danej osoby. Jeśli jest on krótszy niż 10 lat, pracownikowi przysługuje prawo do 20 dni wolnych w ciągu roku. W przypadku zatrudnienia na okres dłuższy niż 10 lat jest to natomiast 6 dni więcej.
Wykształcenie pracownika a wymiar urlopu
Jak wskazuje sam Kodeks pracy (art. 155 § 1), do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się także:
- edukację w szkole wyższej (w tym same studia I stopnia) – 8 lat;
- edukację w średniej szkole ogólnokształcącej – 4 lata;
- edukację w średniej szkole zawodowej, dla której czas trwania nauki przewidziany jest programem nauczania – maksymalnie 5 lat;
- edukację w zasadniczej lub innej równorzędnej szkole zawodowej, dla której czas trwania nauki przewidziany jest programem nauczania – maksymalnie 3 lata;
- edukację w szkole policealnej – 6 lat;
Dotyczy to wyłącznie ukończonych stopni edukacji. Co ważne, okresy nauki się nie sumują – do stażu pracy dolicza się więc ten, który jest dla danej osoby najkorzystniejszy.
Dni urlopowe a etat
Kolejnym czynnikiem, który wpływa na wymiar urlopu, jest etat, na jaki jest zatrudniony dany pracownik. Dni wolne są pomniejszane proporcjonalnie do jego wielkości. Przykładowo, jeżeli pracownik zawarł z pracodawcą umowę na pół etatu, przysługuje mu 10 (przy stażu pracy 10 lat) lub 13 dni (przy stażu pracy powyżej 10 lat).
Pierwsza umowa o pracę a wymiar urlopu
Osoba, który została zatrudniona w oparciu o umowę o pracę po raz pierwszy, uzyskuje za każdy następny przepracowany miesiąc 1/12 wymiaru urlopu, jaki przysługiwałby jej za cały rok. Może ona wykorzystać pierwsze dni wolne od razu po przepracowaniu pełnego pierwszego miesiąca na UoP.
Zmiana wymiaru urlopu wypoczynkowego w ciągu roku kalendarzowego
W przypadku zmiany wymiaru czasu pracy pracownika w trakcie roku kalendarzowego wymiar urlopu powinien być przeliczony ponownie. Mimo że kodeks pracy bezpośrednio nie przewiduje takiego przypadku, przyjmuje się, aby obliczyć wymiar urlopu wypoczynkowego według przepisów odnoszących się do obliczania urlopu proporcjonalnie. Co więcej, obliczeń należy dokonać z podziałem na poszczególne okresy zatrudnienia. Jeśli natomiast pracownik nabędzie w trakcie roku prawo do 26 dni wolnych, przysługuje mu urlop uzupełniający.
Komu przysługuje więcej dni urlopowych?
Istnieją pewne wyjątki, w przypadku których wymiar urlopu jest wyższy niż standardowe 20 lub 26 dni. Prawo do większej liczby dni wolnych mają:
- nauczyciele (w okresie wakacji i ferii);
- inwalidzi wojenni i kombatanci (dodatkowe 10 dni co roku);
- pracownicy socjalni (dodatkowe 10 dni raz na 2 lata po przepracowaniu 5 lat w zawodzie);
- sędziowie i prokuratorzy (dodatkowe 6 dni co roku po 10 latach pracy, a po 15 latach przepracowanych w zawodzie – dodatkowe 12 dni rocznie);
- osoby z niepełnosprawnościami (dodatkowe 10 dni rocznie).