Umowy zawierane pomiędzy przedsiębiorstwami, kontrahentami czy też na linii pracodawca – pracownik mają jeden główny cel: zabezpieczenie interesów obu stron. Będące obecnie w obiegu gospodarczym dokumenty tego rodzaju są bardzo rozbudowane, bo i większa jest świadomość prawna. Dzięki zamieszczanych w umowach klauzulom łatwiej jest w razie nieporozumień lub niedotrzymania przez jedną ze stron warunków umowy dochodzić swoich roszczeń. Co warto wiedzieć na ich temat? Podpowiadamy.
Klauzula konkurencyjności, czyli zakaz konkurencji
Ten rodzaj klauzuli jest jednym z najczęściej spotykanych w umowach. Najogólniej rzecz ujmując, ma ona za zadanie chronić interesy pracodawcy przed nieuczciwymi praktykami pracowników. Na czym owe nieuczciwe praktyki miałyby polegać? Ano na tym, że wykonując pracę na rzecz swojego pracodawcy, jednocześnie świadczy podobną pracę (czy to w stosunku pracy, czy też na innych zasadach) na rzecz podmiotu o podobnym lub takim samym profilu działalności. Takie działania mogą być niekorzystne dla pracodawcy z wielu powodów. Przede wszystkim mogą powodować „odpływ klientów”. Pracownik, który ma listę kontaktów wypracowaną lub przekazaną podczas pracy w jednym miejscu, może wykorzystywać tę wiedzę i znajomości, by działać na korzyść innego pracodawcy, poszerzając jego grono odbiorców i kontrahentów kosztem pierwszego. Po drugie, mając wiedzę na temat sposobów funkcjonowania przedsiębiorstwa i różne poufne dane dotyczące firmy, mógłby również wykorzystać, działając na rzecz konkurencji. Klauzula konkurencyjności zabezpiecza pracodawcę przed takimi praktykami, a jeśli mimo wszystko do takich manipulacji dojdzie, ma pełne prawo do domagania się odszkodowania i zadośćuczynienia, których warunki reguluje Kodeks pracy. Warto wiedzieć, że umowa z klauzulą konkurencyjności może obowiązywać także i tych pracowników, którzy nie pozostają już w stosunku pracy z danym pracodawcą.
Klauzula wyłączności
Tę klauzulę powszechnie stosuje się w kilku branżach, m.in. w branży nieruchomości oraz dostawach usług. Jej trzonem jest szczególny rodzaj zaufania zamawiającego względem określonego dostawcy. W praktyce zawarcie umowy z klauzula wyłączności oznacza, że dany sprzedawca czy też dostawca usług zobowiązuje się nie dostarczać swoich produktów bądź usług innym odbiorcom albo że odbiorca zobowiązuje się być jedynym odsprzedawcą określonych dóbr na określonym obszarze. Taka umowa może być zawarta albo na określony czas, albo np. do momentu osiągnięcia założonych i uzgodnionych przez obie strony progów sprzedażowych.
Klauzula poufności
Klauzula poufności zabezpiecza firmę występującą o jej podpisanie przed rozpowszechnianiem wrażliwych, poufnych danych czy informacji, których jest dysponentem. Ważne jest to, że można ją podpisać już na etapie negocjacji z potencjalnym kontrahentem, które nie muszą prowadzić do nawiązania współpracy. Do poufnych informacji można zaliczyć np. dane produkcyjne, techniczne, technologiczne, organizacyjne, handlowe albo finansowe.