Podatnicy prowadzący podatkowe księgi przychodów i rozchodów muszą na koniec każdego roku sporządzić spis z natury, zwany potocznie remanentem. Remanent to jedna z czynności, jakie przedsiębiorca musi przeprowadzić w celu obliczenia realnego dochodu z działalności gospodarczej. Nieprawidłowy remanent oznacza nieprawidłowo ustalony dochód a więc również błędny PIT. Czym właściwie jest remanent ? Kto musi go przeprowadzić?
Czym jest remanent?
Remanent, zwany również inwentaryzacją, polega na określeniu (faktycznym policzeniu) ilości towarów posiadanych przez firmę, które przeznaczone są na handel i na dzień wykonania spisu nie zostały sprzedane. Takie zestawienie powinno zostać przeprowadzone na koniec roku, czyli uwzględniać tylko towary i materiały, które znajdują się w firmie na dzień 31 grudnia.
Spis z natury na koniec roku musi przeprowadzić każda firma, która rozlicza się za pomocą Księgi Przychodów i Rozchodów i posiada aktywa wskazane w § 27 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
Co obejmuje remanent?
Zakres, który powinna obejmować inwentaryzacja, określa § 27 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia KPiR i są to:
- towary handlowe,
- materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze,
- półwyroby,
- produkcje w toku,
- wyroby gotowe,
- braki i odpady.
Jak sporządza się dokument inwentaryzacyjny?
Przeprowadzając remanent powinniśmy zawrzeć w nim takie dane jak:
- dane właściciela firmy (imię, nazwisko),
- data przeprowadzenia spisu z natury,
- numery kolejnych pozycji arkusza,
- szczegółowa nazwa towaru i innych składników ujmowanych w spisie,
- jednostki miary towaru,
- ilość towaru,
- cena towaru za jednostkę miary,
- całkowita wartość towaru (ilość towaru pomnożona przez jego cenę jednostkową),
- całkowita wartość spisu z natury,
- klauzula „Spis został zakończony na pozycji (numer pozycji)”,
- podpisy uczestników przeprowadzających spis z natury oraz podpis właściciela firmy.
Czego nie wpisuje się do remanentu?
Sporządzany na koniec roku spis z natury nie obejmuje:
- wyposażenia firmy,
- środków trwałych.
Remanent zerowy
Remanent jest konieczny do prawidłowego obliczenia wartości dochodu, wprost narzucone jest to przez przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nawet, jeżeli podatnik nie posiada żadnych towarów handlowych, materiałów czy innych artykułów podlegających spisowi, powinien sporządzić remanent zerowy. Jest to oświadczenie przedsiębiorcy, że na dzień 31 grudnia w firmie nie znajdują się żadne artykuły objęte obowiązkiem inwentaryzacji, tym samym podlega księgowaniu do KPiR z wartością równą 0.
Remanent na koniec roku należy odpowiednio wycenić
Po przeprowadzeniu spisu wszelkie towary jakie się w nim znalazły trzeba wycenić. Pozycje wycenia się według następujących wartości:
- towary handlowe oraz materiały – według cen zakupu lub nabycia albo zgodnie z cenami rynkowymi z dnia sporządzenia spisu (jeśli są niższe od cen zakupu lub nabycia),
- towary których produkcja nie została zakończona – zgodnie z kosztami wytworzenia (nie mogą być niższe od kosztów materiałów zużytych do niezakończonej produkcji),
- wyroby gotowe, półwyroby oraz braki – według kosztów wytworzenia,
- odpady – według wartości wynikającej z oszacowania (uwzględniającego ich przydatność do dalszego użycia),
- produkcja zwierzęca – po cenach rynkowych z dnia sporządzenia spisu.
Przedsiębiorcy, którzy są czynnymi podatnikami VAT wyceniają towary, od których przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT, według cen netto. W pozostałych przypadkach wyceny należy dokonać zgodnie z wartością brutto.
Należy pamiętać, że podczas remanentu zakład powinien być zamknięty. W tym czasie nie wolno prowadzić sprzedaży ani zakupować nowego towaru czy produktów. Chodzi bowiem o to, by remanent był przygotowany zgodnie ze stanem faktycznym na chwilę prowadzenia tej czynności. Każda transakcja kupna-sprzedaży powoduje zmiany w stanie faktycznym oraz dokumentowym.