Umowa o pracę i umowa zlecenie to formy współpracy najczęściej spotykane w polskich firmach. Czym charakteryzuje się każda z nich i jakie występują między nimi różnice?
Ogólne różnice między umową o pracę a umową zlecenie
Umowa o pracę to powszechna forma zatrudnienia, nazywana też stosunkiem pracy. Osoba zatrudniona na jej podstawie zobowiązana jest do wykonywania określonych zadań na rzecz swojego przełożonego. Pracodawca ustala również miejsce i czas wykonywania pracy, a ponadto – ma obowiązek wypłacania określonego miesięcznego wynagrodzenia. Umowa zlecenie, zawierana między zleceniodawcą i zleceniobiorcą, to z kolei zatrudnienie niepracownicze. Należy ona do umów cywilnoprawnych. Osoba przyjmująca zlecenie zobowiązuje się do wykonania konkretnej czynności prawnej dla zleceniodawcy. Podstawą prawną w przypadku umowy o pracę jest Kodeks pracy i inne przepisy prawa pracy, natomiast w przypadku umowy zlecenia jest to Kodeks cywilny. Pracownik pozostający w stosunku pracy nie może wskazać zastępstwa w nagłej sytuacji, z kolei zleceniobiorca – ma taką możliwość.
Umowa o pracę a umowa zlecenie – urlop, wypowiedzenie, wynagrodzenie
Między umową o pracę a umową zlecenie występują znaczące różnice dotyczące dni wolnych. Osoba zatrudniona w stosunku pracy ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego, okolicznościowego czy urlopu na żądanie. Pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy zlecenie nie przysługuje żaden z nich. Umowa ta może również zostać wypowiedziana w dowolnym momencie, w przeciwieństwie do umowy o pracę. W jej przypadku obowiązują konkretne reguły i okresy wypowiedzenia zawarte w Kodeksie pracy. Wysokość pensji zleceniobiorcy nie może przekraczać obowiązującej w danym momencie minimalnej stawki godzinowej. Pracownik na umowie o pracę otrzymuje z kolei co najmniej minimalne wynagrodzenie. Kobiety zatrudnione w stosunku pracy mają prawo zarówno do zasiłku macierzyńskiego, jak i urlopu na opiekę nad dzieckiem. Zleceniobiorca może korzystać z nich jedynie w przypadku, gdy dobrowolnie zgłosił się do ubezpieczenia chorobowego. Osobom zatrudnionym na umowie zlecenia nie przysługuje również wynagrodzenie za nadgodziny.
Umowa o pracę a umowa zlecenie – składki
Umowa o pracę i umowa zlecenie różnią się między sobą także ilością składek i sposobem ich opłacania. W przypadku pierwszej z nich, pracownik opłaca ubezpieczenie zdrowotne, chorobowe, emerytalne i rentowe. Ponadto, pracodawca opłaca częściowe składki ZUS na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także te na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Zleceniobiorca opłaca z kolei wyłącznie dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Wówczas to zleceniodawca pokrywa częściowo lub w całości koszty składki zdrowotnej, emerytalnej, rentowej, wypadkowej, Funduszu Pracy oraz Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Nie ma on jednak takiego obowiązku, jeżeli zleceniobiorca to student przed 26. rokiem życia bądź osoba zatrudniona na umowę zlecenie w innym miejscu, w którym otrzymuje minimalne wynagrodzenie.