Coraz więcej polskich przedsiębiorców postanawia założyć firmę za granicą, rejestrując w obcym kraju działalność gospodarczą prowadzoną indywidualnie lub zakładając spółkę na podstawie przepisów prawa miejscowego. Niekiedy wiążą się z tym jednak pewne podatkowe zawiłości.
Podwójne opodatkowanie dochodów
Prowadzenie działalności gospodarczej za granicą dla wielu przedsiębiorców okazuje się korzystniejszym rozwiązaniem – zwłaszcza pod względem finansowym. Osoby, które mają miejsce zamieszkania w Polsce, muszą jednak liczyć się w związku z tym z pewnymi zawiłościami i zagrożeniami. Podatnicy zamieszkujący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uznawani są bowiem za podatników objętych nieograniczonym obowiązkiem podatkowym – wszystkie ich dochody niezależnie od położenia źródła, z którego pochodzą, podlegają opodatkowaniu w Polsce. Prowadząc firmę w innym kraju za granicą, mogą oni zostać uznani za podatników także w nim – a wówczas możemy mieć do czynienia z tzw. podwójnym opodatkowaniem.
Nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy
Osoba objęta nieograniczonym obowiązkiem podatkowym to osoba fizyczna:
- mająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych);
- przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Wystarczy, że podatnik spełnia chociaż jeden z tych warunków, aby został uznany za osobę posiadającą miejsce zamieszkania na terenie Polski. Obywatel Polski, który nie spełnia żadnej z tych przesłanek, podlega natomiast ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Wówczas opodatkowane są tylko dochody uzyskiwane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwzględnieniem umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Ośrodek interesów życiowych i gospodarczych a opodatkowanie
Ośrodek (centrum) interesów osobistych to według organów osobistych miejsce, w którym:
- podatnik posiada najwięcej powiązań osobistych (rodzinnych i towarzyskich);
- przebywa rodzina, współmałżonek, partner i małoletnie dzieci podatnika;
- podatnik podejmuje aktywność społeczną, polityczną, kulturalną i obywatelską;
- podatnik należy do różnych organizacji czy klubów;
- podatnik rozwija hobby.
Za ośrodek (centrum) interesów gospodarczych uznaje się z kolei miejsce: - prowadzenia działalności zarobkowej, czyli państwo, w którym podatnik uzyskuje wyższy dochód;
- w którym przedsiębiorca posiada inwestycje, majątek nieruchomy (np. mieszkanie) i ruchomy (np. auto), rachunki bankowe, kredyty, polisy ubezpieczeniowe itp.
Przedsiębiorca, który posiada w Polsce centrum interesów gospodarczych lub osobistych, jest traktowany jak polski rezydent podatkowy – nie ma wówczas znaczenia, czy przebywa on w Polsce więcej niż 183 dni w ciągu roku. Jeśli prowadzi on działalność gospodarczą za granicą, a jednocześnie posiada na terenie Polski ośrodek interesów życiowych, dochód uzyskiwany za granicą podlega opodatkowaniu także w Polsce.