Pracownikom, którzy ukończyli stosunek pracy, a nie wykorzystali urlopu wypoczynkowego przysługuje ekwiwalent pieniężny. Nie jest ważne, kto rozwiązuje umowę i z jakiej przyczyny. Pracownik nie może się zrzec przysługującego mu prawa do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Jeśli odchodzący z przedsiębiorstwa pracownik nie zdoła go wykorzystać, to zgodnie z regulacjami kodeksowymi pracodawca jest zobowiązany wypłacić niewykorzystany urlop. Należy jednak pamiętać, że pracodawca może nakazać pracownikowi wykorzystanie zaległego urlopu w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. Jak wyliczyć ekwiwalent? Krótki poradnik poniżej.
Urlop wypoczynkowy
Urlop wypoczynkowy jest niezbywalnym prawem każdego pracownika, zagwarantowanym przepisami Kodeksu Pracy. Przysługuje tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy pracownika. Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. W sytuacji kiedy dochodzi do rozwiązania umowy o pracę, wielu pracowników zaczyna mieć wątpliwości, co dzieje się z niewykorzystanym urlopem. Mianowicie zostaje wypłacany ekwiwalent.
Ekwiwalent
Ekwiwalent pieniężny to określona kwota wypłacana w zamian za świadczenie należne pracownikowi w naturze. Możemy go otrzymać na przykład wtedy, gdy nie wykorzystamy przysługującego nam urlopu wypoczynkowego. Pracodawca nie musi tego robić tylko w sytuacji, gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie trwania kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tą sama firmą. Ekwiwalentu nie wypłaca się również w przypadku: skierowania pracownika do pracy za granicą, powołania go do służby wojskowej, do odbycia przeszkolenia wojskowego trwającego dłużej niż 3 miesiące.
Zmiana pracy a ekwiwalent
W momencie rozwiązania umowy o pracę i niewykorzystania urlopu wypoczynkowego, pracodawca może wybrać jedną z dwóch opcji:
- udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub
- wypłacić mu ekwiwalent pieniężny za niewykorzystane dni urlopowe.
Od pracodawcy zależy, którą z powyższych opcji wybierze. Może również połączyć obydwie formy rozliczenia urlopu. Jednak bez względu na to, na którą się zdecyduje, ważne jest, aby zakończyć wszystkie kwestie z tym związane, przed ustaniem stosunku pracy.
Przykładowo, pracownik ma 15 dni zaległego urlopu wypoczynkowego, a okres wypowiedzenia umowy o pracę wynosi 14 dni, w tym tylko 10 dni roboczych. Okres wypowiedzenia jest zatem za krótki, by wykorzystać w całości te 15 dni urlopu. Pracodawca ma zatem obowiązek wypłacić pracownikowi w dniu zakończenia okresu wypowiedzenia ekwiwalent pieniężny za pozostałe 5 dni urlopu, których pracownik nie mógł wykorzystać.
Obliczenie ekwiwalentu za urlop
1) Dzieli się sumę miesięcznych wynagrodzeń przez współczynnik, którego sposób obliczenia został podany w § 19 rozporządzenia urlopowego. Współczynnik urlopowy brany pod uwagę przy wyliczaniu ekwiwalentu za urlop, to współczynnik charakterystyczny dla roku, w którym pracownik nabył prawo do ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. W stosunku do pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze współczynnik zmniejsza się stosownie do wymiaru ich zatrudnienia;
2) Otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu należy podzielić przez 8, aby uzyskać wynagrodzenie za 1 godzinę urlopu;
3) Mnoży się ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego.
Współczynnik urlopowy w 2019 roku
Współczynnik urlopowy dla pełnego etatu w 2019 roku wynosi 20,92. Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, współczynnik urlopowy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, przykładowo:
- dla 1/1 etatu 20,92
- dla 3/4 etatu 15,69
- dla 1/2 etatu 10,46
- dla 1/3 etatu 6,97
- dla 1/4 etatu 5,23
Ustalony dla danego roku współczynnik stosuje się przy ustalaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu bieżącego roku, bez względu na to, czy jest to urlop zaległy czy bieżący. Jeżeli pracownik nabył prawo do ekwiwalentu w 2019r. np. za lata 2017,2018 , do wyliczenia ekwiwalentu stosujemy współczynnik z 2019 roku.