Umowa zlecenie już od dłuższego czasu została objęta obowiązkowymi składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Oczywiście, składki te należy opłacać wyłącznie w określonych okolicznościach i określonych sytuacjach – nie zawsze. Z uwagi na to, przed podpisaniem umowy zlecenie, firma, która planuje zatrudnić pracownika, bardzo często prosi o wypełnienie dość szczegółowego kwestionariusza, który dotyczy sytuacji ubezpieczeniowej przyszłego pracownika. To właśnie na podstawie danych, które zostaną tam zamieszczone, zapada decyzja o ubezpieczeniu przyszłego zatrudnionego. Kiedy więc ubezpieczenie jest obowiązkowe, a kiedy firma jest zwolniona z jego zawierania na rzecz pracownika? Oto najważniejsze informacje na ten temat.
Ubezpieczenie w ramach umowy zlecenie
To, jaki zakres będzie miało ubezpieczenie zawarte w ramach umowy zlecenia zależne jest, jak już wspomniano, od sytuacji samego pracownika. Jeżeli więc dana umowa zlecenie jest jego jedyną umową zatrudnienia, nie ma on żadnej innej, więc też nigdzie indziej nie podlega pod ubezpieczenie społeczne, wówczas pracodawca ma obowiązek objąć go kompleksową ochroną ubezpieczeniową. Co to oznacza? Pracownik powinien mieć opłacone ubezpieczenie:
- emerytalne;
- rentowe;
- zdrowotne;
- dobrowolne chorobowe.
Jeżeli praca w ramach umowy zlecenie jest wykonywana na terenie zakładu pracy pracodawcy, wówczas dodatkowo należy objąć pracownika również ubezpieczeniem wypadkowym. Jeżeli praca będzie wykonywana w domu pracownika lub w miejscu przez niego wybranym, wówczas ubezpieczenie wypadkowe nie jest obowiązkowe i nie trzeba go opłacać.
Umowa zlecenie w tej samej firmie co umowa o pracę
Jeżeli pracownik jest zatrudniony w danej firmie na umowę o pracę i dodatkowo wykonuje dla niej inne zadania w ramach umowy zlecenia, to wówczas pracodawca nie ma obowiązku obejmować go ubezpieczeniem w ogóle. Taką ochronę zapewnia mu bowiem umowa o pracę w danym przedsiębiorstwie.
Umowa zlecenie w jednej firmie i umowa o pracę w innej
Inna sytuacja zachodzi, gdy pracownik zatrudniony jest na umowę o pracę w jednej firmie, a dla innej wykonuje umowę zlecenie. Wówczas firmę, która zatrudnia na umowę zlecenie obowiązuje ubezpieczenie pracownika w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, natomiast ubezpieczenie emerytalne, rentowe czy wypadkowe są jedynie dobrowolne i można je zawrzeć, ale nie trzeba. Ubezpieczenia chorobowego raczej się w tych okolicznościach nie zawiera. Co ważne, pracownik musi być zatrudniony na wspomnianej wcześniej umowie o pracę na kwotę, która odpowiada co najmniej minimalnej krajowej. Nie ma znaczenia czy jest to pół etatu, czy cały etat – liczy się wyłącznie kwota wynagrodzenia.
Umowa zlecenia dla rencisty lub emeryta
W przypadku rencistów lub emerytów składki na ubezpieczenie, które należy odprowadzić od umowy zlecenia są dokładnie takie same, jak w przypadku osoby, która nie ma żadnego innego źródła dochodu. Trzeba więc odprowadzić wszystkie obowiązujące z założeniem, że składka chorobowa jest dobrowolna, a składka wypadkowa zależy od tego, gdzie wykonywane jest dane zlecenie.
Umowa dla studenta
Pracodawcom najkorzystniej jest zatrudniać albo własnych pracowników, którzy już pracują w oparciu o umowę o pracę lub uczniów i studentów. W przypadku uczniów i studentów składki ubezpieczeniowe nie są w ogóle odprowadzane. Nie ma tu znaczenia ani rodzaj, ani tryb szkoły czy uczelni, w której młody człowiek się jeszcze uczy. Jedyne co ma znaczenie to posiadany przez niego status ucznia/studenta, który zwalnia pracodawcę z obowiązku składkowego.
Jak widać, umowa zlecenia nie jest jednorodna i zakres ubezpieczenia, jakie trzeba zapewnić pracownikowi po jej podpisaniu, jest w dużej mierze zależny od sytuacji zawodowej samego pracownika.