Kwota wolna od podatku jest związana z podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co to za wartość, kogo obowiązuje i jaka jest jej wysokość?
Kwota wolna od podatku – co to?
Kwotą wolną od podatku nazywa się określoną ustawowo kwotę, do której dochód nie jest objęty podatkiem dochodowym – a więc wartość rocznego dochodu, od której w corocznym rozliczeniu podatkowym nie trzeba odprowadzać podatku. Ma ona zastosowanie wyłącznie w przypadku przedsiębiorców, którzy jako formę opodatkowania wybrali skalę podatkową (opodatkowanie na zasadach ogólnych). To, czy dana osoba uzyskuje dochody z prowadzonej działalności gospodarczej, czy z tytułu pracy na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie, nie ma w tym przypadku znaczenia. Z kwoty wolnej od podatku nie mogą korzystać podatnicy:
- opodatkowani ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub podatkiem liniowym;
- uzyskujący dochody ze sprzedaży nieruchomości, zbycia akcji czy też sprzedaży kryptowalut.
Ile wynosi kwota wolna od podatku?
Obecnie kwota wolna od podatku wynosi 30 000 złotych. Jeżeli podatnik osiągnie w ciągu roku dochody w tej lub niższej wysokości, nie musi zatem opłacać podatku dochodowego. Osoby, które nie korzystały z kwoty wolnej od podatku, a zapłaciły zaliczki na podatek, w oparciu o roczną deklarację podatkową otrzymują natomiast zwrot nadpłaty. Wartość kwoty wolnej pozostaje niezmienna od 2022 roku i wynika z wysokości tzw. kwoty zmniejszającej podatek wynoszącej 3600 zł, czyli 12% z 30 000 zł. Kwota zmniejszająca podatek umożliwia podatnikowi obniżenie wysokości obowiązku podatkowego względem US. Dzięki temu może on zapłacić znacznie niższy podatek niż w przypadku pominięcia tej kwoty.
Przekroczenie kwoty wolnej od podatku
W przypadku przekroczenia kwoty wolnej od podatku podatnik ma obowiązek odprowadzić do urzędu skarbowego:
- 12% – kwota zmniejszająca podatek 3600 zł – w przypadku dochodu między 30 000 zł a 120 000 zł;
- 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł – w przypadku dochodów przekraczających 120 000 zł.
Jak obliczyć wysokość podatku od dochodów?
Zastosowanie kwoty wolnej od podatku umożliwia obniżenie wysokości miesięcznych zaliczek na PIT o kwotę zmniejszającą podatek (3600 zł). W celu obliczenia podatku od dochodów w pierwszym progu podatkowym można skorzystać z następującego wzoru:
dochód podatnika x 12% – kwota zmniejszająca podatek.
Kwota wolna od podatku a praca na rzecz więcej niż jednego pracodawcy
Przepisy wprowadzone w 2023 roku umożliwiają dzielenie kwoty zmniejszającej podatek nawet na trzech płatników jednocześnie. To dobra wiadomość dla podatników, którzy uzyskują dochody z kilku różnych źródeł – np. w ramach stosunku pracy, jednej z umów cywilnoprawnych i świadczenia rentowego. Jeżeli zatem podatnik otrzymuje miesięcznie pensje od dwóch różnych pracodawców, każdy z nich może pomniejszać zaliczkę na podatek dochodowy o 150 zł miesięcznie (1/24 kwoty zmniejszającej podatek). Jeśli natomiast wynagrodzenie pochodzi od trzech pracodawców, mogą oni analogicznie pomniejszać zaliczkę o 100 zł (1/36 kwoty zmniejszającej podatek).