Posiadane przez pracownika orzeczenie o niepełnosprawności wpływa na jego uprawnienia pracownicze. Osoby z niepełnosprawnością podlegają szczególnej ochronie w zakresie czasu pracy – a co najważniejsze, nie ma ona wpływu na otrzymywane przez nich wynagrodzenie.
Pracownik z orzeczeniem o niepełnosprawności – ogólne zasady
Jeżeli pracownik przedstawi pracodawcy orzeczenie o niepełnosprawności lub o umiarkowanym bądź znacznym stopniu niepełnosprawności (jeśli wcześniej był to stopień lekki), przełożony ma obowiązek zmienić jego informację o warunkach zatrudnienia. Po jej aktualizacji należy wydać ją pracownikowi niezwłocznie – najpóźniej w dniu, w którym zmiana ma zastosowanie do pracownika.
Krótszy dzień roboczy
Pracownikowi z orzeczeniem o niepełnosprawności przysługuje dodatkowa ulga w formie krótszego dnia roboczego. Wskazuje na to art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – zgodnie z jego treścią czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może być dłuższy niż 7 godzin na dobę, czyli 35 godzin tygodniowo. Świadoma praca ponad ten czas jest pracą w godzinach nadliczbowych, za którą przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Trzeba jednak mieć na uwadze, że pracownik z niepełnosprawnością nie może wykonywać „nadgodzin”. Wyjątkiem jest natomiast praca:
- przy pilnowaniu;
- na wniosek osoby zatrudnionej po otrzymaniu zgody od lekarza medycyny pracy/lekarza sprawującego opiekę.
W sytuacji, w której lekarz pozwoli osobie z niepełnosprawnością wyłącznie na pracę w godzinach nadliczbowych, a nie na większy wymiar czasu pracy (8 godzin dziennie), po przekroczeniu siódmej godziny pracownikowi przysługuje rekompensata w postaci dodatku do wynagrodzenia.
Wynagrodzenie dla pracownika z niepełnosprawnością
Pomimo krótszego dnia pracy pracownikom z niepełnosprawnościami przysługuje taka sama płaca jak za 8-godzinną zmianę. Zakaz obniżania jej wysokości w przypadku obniżenia normy czasu pracy wprowadza art. 18 ust. 1 ustawy o rehabilitacji. W przypadku wynagrodzenia wyrażonego w stawce godzinowej pracodawca jest zatem zobowiązany podnieść stawki godzinowe. Wówczas osoby o obniżonych normach czasu pracy otrzymują wyższą stawkę godzinową niż pozostali pracownicy. Zapis ustawy ma zastosowanie zarówno w sytuacji, gdy osoba z niepełnosprawnością ubiega się o zatrudnienie, jak również wtedy, gdy pracownik otrzymuje orzeczenie o niepełnosprawności w trakcie zatrudnienia.
Praca w godzinach nadliczbowych a wynagrodzenie dla osoby z niepełnosprawnością
Za pracę w godzinach nadliczbowych osobie z niepełnosprawnością przysługuje takie samo prawo do dodatkowego wynagrodzenia jak każdemu innemu pracownikowi w danym miejscu pracy. Co więcej, według art. 151 Kodeksu pracy, każdy pracownik, który wykonuje pracę w godzinach nocnych, ma prawo do dodatku do pensji w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za każdą przepracowaną godzinę.