Sezon letni wiąże się z upałami. O ile są one pożądane na urlopie, tak w miejscu pracy mogą przeszkadzać w wykonywaniu obowiązków służbowych. Zadbanie o komfort pracownika na miejscu pracy leży po stronie zatrudniającego. Zobacz, jakie obowiązki ma pracodawca względem swoich podwładnych w czasie upałów.
Środowisko pracy a wydajność
Liczne badania wykazują, że środowisko panujące w miejscu wykonywania pracy ma ogromny wpływ na wydajność pracownika. Ekstremalne warunki pracy najczęściej zdarzają się porą zimową w czasie dużych mrozów i letnią ‒ podczas upałów. Dotyczy to szczególnie osób pracujących na zewnątrz. Zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura może mieć negatywne oddziaływanie na pracownika – jego stan fizyczny, psychiczny i wydajność.
Pod pojęciem upału w kontekście pracy rozumie się temperaturę przekraczającą 25 stopni Celsjusza przy pracach na zewnątrz oraz 28 stopni Celsjusza przy pracach w pomieszczeniach.
Obowiązki pracodawcy podczas upałów
O to, by warunki panujące w miejscu pracy pozwalały na wykonywanie obowiązków służbowych, muszą zatroszczyć się pracodawcy. Zgodnie z artykułem 232 Kodeksu pracy oraz z rozporządzeniem Rady Ministrów z 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, podczas upałów, czyli w temperaturze powyżej 25 stopni Celsjusza podczas pracy na zewnątrz i powyżej 28 stopni Celsjusza podczas pracy w pomieszczeniu, pracodawca ma obowiązek zapewnienia swoim pracownikom napojów. Pod terminem napoje rozumie się przede wszystkim wodę pitną. Ilość napojów nie jest szczegółowo określona w ustawie. Powinna być ona wystarczająca do zaspokojenia potrzeb pracowników.
Dodatkowo, w przypadku podwładnych pracujących na zewnątrz, przy braku dostępu do wody bieżącej, oprócz napojów pracodawca musi zapewnić około 90 litrów wody do mycia na każdego pracownika.
Prawa pracownika do napojów oraz do wody do mycia jest prawem bezwzględnym. Oznacza to, że pracodawca nie może zamiast zapewnienia napojów i wody wypłacić swoim podwładnym ekwiwalentu pieniężnego.
Za nieprzestrzeganie powyższych przepisów pracodawcy grozi kara grzywny od 1.000 zł do 30.000 zł.
Praca w upale a dobra wola pracodawcy
Oprócz dostarczania napojów i wody do mycia pracodawca nie ma innych obowiązków wobec pracownika dotyczących pracy w czasie upałów. Przepisy nie określają górnej granicy temperatury po przekroczeniu której pracownik jest zwolniony ze swoich obowiązków służbowych. Wyjątkiem jest regulacja dotycząca pracy młodocianych – wtedy temperatura nie może przekroczyć 30°C, a wilgotność powietrza 65%.
Aby zapewnić komfortową pracę, pracodawca może, ale nie musi zainstalować w biurze klimatyzacje rolety lub wiatraki. Kolejnym rozwiązaniem problemu upałów może być skrócenie czasu pracy lub w przypadku podwładnych pracujących na zewnątrz – przerwa w porze najwyższych temperatur w ciągu dnia. Decyzja ta zależy jednak również tylko i wyłącznie od dobrej woli pracodawcy.
Warto pamiętać, że pracodawca po podjęciu decyzji o skróceniu czasu pracy nie może obniżyć pracownikom ich wynagrodzenia, ponieważ skrócenie to następuje z jego polecenia.