Pracownikowi, który stracił pracę z przyczyn niezależnych od niego, przysługuje tzw. odprawa pracownicza. Jest ona przyznawana m.in. w przypadku odejścia na emeryturę czy redukcji etatów. Jaka jest wysokość odprawy i komu dokładnie się ona należy? Sprawdźmy!
Odprawa pracownicza – czym jest i komu przysługuje?
Odprawa pracownicza o jednorazowym charakterze to pewnego rodzaju rekompensata dla zwalnianego pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę. Nie jest ona przewidziana w Kodeksie pracy, jednak jej kwestie precyzuje ustawa z marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Odprawa przysługuje osobie zatrudnionej w sytuacji, w której ustanie stosunku pracy miało miejsce wskutek wypowiedzenia wręczonego przez pracodawcę lub w przypadku porozumienia stron, o ile przyczyny zwolnienia leżą wyłącznie po stronie przełożonego. Obowiązuje ona w firmach, w których zatrudnionych jest co najmniej dwadzieścia osób. Co istotne, odprawa pieniężna należy się nie tylko pracownikom zwalnianym grupowo, ale i tym zwalnianym indywidualnie, np. w związku z likwidacją konkretnego stanowiska. W przypadku umowy o pracę pracodawca może przyznawać osobom zwolnionym również odprawy dodatkowe.
Wysokość odprawy pieniężnej dla zwolnionego pracownika
Wysokość odprawy pracowniczej zależy przede wszystkim od stażu pracy w danej firmie oraz wysokości wynagrodzenia, jakie otrzymywał dany pracownik przed zwolnieniem. Do stażu wlicza się wszystkie okresy przepracowane w danym zakładzie – nawet jeżeli pojawiały się między nimi przerwy. Jeśli dana osoba była zatrudniona w konkretnym przedsiębiorstwie przez okres krótszy niż dwa lata, przysługuje jej odprawa pieniężna o równowartości miesięcznej wypłaty. Jeśli natomiast dana osoba pracowała u danego pracodawcy od dwóch do ośmiu lat, odprawa nie powinna być niższa niż dwumiesięczne wynagrodzenie. Odprawa pieniężna w wysokości trzymiesięcznej wypłaty przysługuje pracownikom, którzy byli zatrudnieni w danej firmie przez ponad osiem lat. Nie może ona jednak przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, jakie obowiązuje w dniu rozwiązania stosunku pracy. Odprawa pracownicza ustalana jest zgodnie z regułami obowiązującymi podczas obliczania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy.
Termin wypłaty odprawy pracowniczej
Jeżeli zwolnienie wynika z przyczyn zależnych wyłącznie od pracodawcy, jest on zobowiązany do wypłacenia odprawy pracowniczej najpóźniej z upływem ostatniego dnia trwania stosunku pracy, zgodnie z wewnętrznymi zasadami wypłaty wynagrodzeń. W sytuacji, gdy zwolniony pracownik nie otrzyma środków do tego czasu, ma prawo żądać odsetek za opóźnienie wraz z kwotą odprawy. Warto wiedzieć, że jeśli zwolniony pracownik nie był świadomy, iż przysługuje mu odprawa, a od ustania stosunku pracy minęło mniej niż trzy lata, ma on prawo wciąż się o nią starać. Ulega ona przedawnieniu właśnie po upływie tego okresu.