Umowa darowizny jest pisana w chwili, kiedy darczyńca (kilku darczyńców) zamierza przekazać część, składnik lub całość majątku lub kwotę pieniężną drugiej osobie, bądź kilku osobom. Podstawa prawna umowy darowizny została sporządzona w atr. 888 Kodeksu cywilnego, a kwestie jej formy reguluje art. 890 kc:
Art. 888. § 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Art. 890. § 1. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Umowa darowizny powinna być w formie pisemnej, jednak z art. 890 Kodeksu cywilnego dla niektórych podmiotów jest obowiązkiem zawarcia jej w obecności Notariusza w formie aktu notarialnego. Akt notarialny musi być spisany gdy umowa darowizny dotyczy:
- własności i użytkowania wieczystego nieruchomości
- praw spółdzielczych.
Pozostałe przedmioty mogą być spisane na zwykłej umowie darowizny.
Formalności należy potwierdzić:
- zwykła umowa darowizny – w urzędzie skarbowym na druku SD-Z2
- umowy w formie aktu notarialnego do US dokonuje notariusz.
Cechy charakterystyczne umowy darowizny:
- może być zawarta tylko wtedy, gdy dotyczy świadczenia nieodpłatnego, jeśli są odpłatne umowa darowizny nie jest możliwa do spisania,
- darczyńca i obdarowany może być więcej niż jedna osoba, nawet gdy przedmiot jest niepodzielny np. samochód lu nieruchomość,
- przedmiotem umowy mogą być prawa majątkowe, prawa nie posiadające wartości materialnej pod warunkiem , że odznacza się wartością dla darczyńcy i obdarowanego.
Czy cofniecie umowy darowizny jest możliwe?
- Prawo dopuszcza możliwość cofnięcia darowizny, kiedy obdarowany zachowa się wobec darczyńcy w rażąco niewdzięczny sposób. Aby umowa naprała mocy prawnej i została cofnięta należy darowiznę odwołać pisemnie,
- Darowizny nie wolno cofnąć, jeżeli czyni ona zadość zasadom współżycia społecznego.
Umowa darowizny powinna zawierać elementy tj.:
- miejsce i datę umowy,
- imię, nazwisko, adres i numery seryjne dowodów osobistych darczyńcy i obdarowanego,
- spisanie przedmiotu darowizny,
- oświadczenie darczyńcy, że jest właścicielem przedmiotu i nie jest przedmiotem zabezpieczenia lub zastawu,
- oświadczenie o darowiźnie – darczyńca oświadcza, że powierza darowiznę,
- oświadczenie o przyjęciu darowizny – obdarowany potwierdza, że ją przyjmuje,
- jeśli data wykonania darowizny jest inna niż data umowy, należy ją określić w umowie,
- wskazanie strony, która będzie ponosić koszt zawarcia umowy,
- darczyńca ma prawo w treści umowy określić jak obdarowany może wykorzystać darowiznę,
- ewentualnie postanowienia końcowe:
- regulacja umowy przepisami kodeksu cywilnego,
- ilość sporządzonych egzemplarzy,
- podpisy stron.