Zatrudnianie obcokrajowców w polskich firmach jest już całkowicie powszechnym zjawiskiem – to wynik coraz częstszych migracji. Co zatem powinien wiedzieć pracodawca przed zatrudnieniem cudzoziemca w swoim przedsiębiorstwie?
Podstawowe obowiązki pracodawcy względem pracownika z zagranicy
Przyjmując do pracy pracownika z innego kraju, pracodawca powinien sprawdzić jego dokument uprawniający do pobytu w Polsce, a kopię przechowywać aż do końca zatrudnienia obcokrajowca. W przeciwnym razie, zatrudniający narażony jest na duże kary. Ważne również, aby upewnić się, że dokument uprawnia nie tylko do pobytu na terenie Polski, ale również do pracy. Umowę, którą otrzyma pracownik, należy dostosować do charakteru jego pracy – pracodawca nie może w żaden sposób „obejść” przepisów. Kolejnym istotnym obowiązkiem w przypadku zatrudnienia na umowę o pracę lub umowę zlecenie, jest zgłoszenie cudzoziemca do ubezpieczeń i comiesięczne opłacanie składek do ZUS.
Rodzaje umów, które pracodawca może zawrzeć z cudzoziemcem
Jako pracodawca, z pracownikiem z zagranicy możesz zawrzeć dokładnie takie same umowy, co z obywatelem Polski – umowę na okres próbny, o pracę na czas określony i nieokreślony, umowę zlecenie oraz o dzieło. Obcokrajowiec może otrzymać także umowę o pomocy przy zbiorach i tę o pracę nakładczą. Co istotne, ma on prawo do co najmniej minimalnej stawki godzinowej obowiązującej w kraju. Mowa tutaj o cudzoziemcach z krajów Unii Europejskiej, Norwegii, Liechtensteinu, Islandii oraz Szwajcarii. Dotyczy to również osób będących obywatelami krajów, które zawarły z UE i członkowskimi państwami umowę o swobodzie przepływu osób. Ci pracownicy nie muszą posiadać specjalnego zezwolenia na pracę w Polsce.
Pozwolenie na pracę na terenie Polski
Obcokrajowcy pochodzący z krajów innych niż wcześniej wspomniane, mają obowiązek posiadania konkretnego dokumentu. To m.in. karta pobytu, karta Polaka, status uchodźcy, pobyt tolerowany, wiza, azyl bądź zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Pracodawca zatrudniający cudzoziemca musi wystąpić do wojewody o zezwolenie na pracę dla zatrudnianej osoby. W przypadku obcokrajowca, który już przebywa w Polsce legalnie, o czasowe pozwolenie na pobyt oraz pracę występuje on sam. Wyjątek stanowią osoby starające się o zatrudnienie, pochodzące z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Armenii, Mołdawii i Gruzji. W okresie kolejnych 12 miesięcy mogą one podjąć pracę na terenie Polski do 6 miesięcy, bez wymaganego żadnego statusu lub dokumentu.
Obowiązek podatkowy obcokrajowca
Każdy obcokrajowiec zatrudniony w Polsce, o ile tylko jest polskim rezydentem podatkowym, ma obowiązek podatkowy od całości przychodów. Rezydencja ta jest ustalana, jeśli cudzoziemiec posiada na terenie Rzeczypospolitej związki o rodzinnym charakterze oraz miejsce pracy. Drugim kryterium ustalenia rezydencji podatkowej jest fakt przebywania cudzoziemca w Polce przez co najmniej 183 dni w roku podatkowym – wystarczy jednak, że obcokrajowiec spełnia tylko jeden z tych warunków. Pracodawca jest zobowiązany do pobierania, obliczania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.