Podczas trwania zatrudnienia w oparciu o umowę o pracę może się zdarzyć, że pracownik się rozchoruje. Otrzymuje wówczas od swojego lekarza zwolnienie i nie chodzi do pracy. W tym okresie mimo wszystko przysługuje mu jednak wynagrodzenie. To, w jaki sposób jest ono wyliczane zależy w dużym stopniu od tego, z jakich elementów składa się jego pensja. Wszystko regulują odpowiednie przepisy.
Wynagrodzenie chorobowe
Za okres niezdolności do pracy pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy. Jedno i drugie jest ograniczone czasowo, a podstawa wyliczenia została jednoznacznie ustalona przez ustawodawcę. Zarówno wynagrodzenie chorobowe, jak i zasiłek chorobowy wyliczane są na tej samej podstawie.
Okres wypłaty wynagrodzenia chorobowego
Wynagrodzenie chorobowe wypłacane jest ze środków finansowych pracodawcy. Przysługuje ono w okresie 33 dni łącznej niezdolności do pracy. W przypadku pracowników, którzy przekroczyli pięćdziesiąty rok życia, ten okres to 14 dni łącznej niezdolności do pracy. Wypłacane jest w minimalnej wysokości na poziomie 80% wynagrodzenia. Jeżeli firma posiada środki i chce wypłacać kwotę wyższą ma taką możliwość. Obowiązek wypłacenia 100% wynagrodzenia w ramach wynagrodzenia chorobowego funkcjonuje w sytuacji, gdy niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem, do którego doszło w pracy, chorobą przypadającą w trakcie ciąży lub gdy pracownik musi poddać się badaniom związanym z byciem dawcą komórek lub narządów do przeszczepów albo gdy zabieg takiego przeszczepienia ma być przeprowadzony.
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, łącznie z dniami wolnymi.
Zasiłek chorobowy
Wypłata zasiłku chorobowego odbywa się po ukończeniu okresu, w którym pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie chorobowe. Jest to okres od 34 dnia nieprzerwanej niezdolności do pracy lub od 15 dnia nieprzerwanej niezdolności do pracy w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia. Wysokość zasiłku jest taka sama, jak w przypadku wynagrodzenia, czyli minimum 80% wynagrodzenia w lub w określonych okolicznościach 100%.
Wypłatę zasiłku może realizować pracodawca, czyli płatnik składek ubezpieczeniowych. Jeżeli jednak nie jest on do tego uprawniony, to jest zobowiązany do przekazania dokumentów do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i wtedy to ZUS wypłaca pracownikowi zasiłek chorobowy. Wśród dokumentów, które należy przekazać znajduje się: zwolnienie lekarskie pracownika oraz zaświadczenie Z-3.
Wyliczanie wynagrodzenia i zasiłku chorobowego
Podstawą wyliczenia wynagrodzenia i zasiłku chorobowego jest średnie wynagrodzenie miesięczne wyliczane na podstawie dwunastu miesięcznych wynagrodzeń bezpośrednio poprzedzających miesiąc, w którym doszło do niezdolności do pracy.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia stanowią te same składniki, które stanowią podstawę wyliczania składek na ubezpieczenie chorobowe. Jeżeli wynagrodzenie składa się z czegoś więcej niż tylko pensja zasadnicza, to te elementy również należy uwzględnić. Mogą to być więc: premie i nagrody uzależnione od wyników indywidualnych, dodatki funkcyjne czy też dodatki stażowe, wynagrodzenie dodatkowe za godziny nadliczbowe i godziny nocne, wynagrodzenie urlopowe. Wszystkie elementy stanowią całkowite wynagrodzenie pracownika, powinny więc być uwzględnione w wyliczaniu składki chorobowej, a co za tym idzie również przy wyliczaniu wynagrodzenia i zasiłku chorobowego.
Znaczenie ma również to, kiedy doszło do zachorowania. Jeżeli miało ono miejsce w trakcie miesiąca to konieczne jest wyliczenie wynagrodzenia za tę część miesiąca, w której pracownik był chory. Średnie wynagrodzenie dzielone jest więc przez trzydzieści, niezależnie od liczby dni w danym miesiącu. Następnie, uzyskany wynik „dzienny” mnożony jest przez liczbę dni kalendarzowych, w których pracownik przebywał na zwolnieniu lekarskim. Otrzymany wynik musi zostać odliczony od wypłaty zasadniczej. Tak uzyskana wartość to wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca. Część, gdy pracownik przebywał na zwolnieniu zostanie wypłacona osobno.