Chcąc założyć w Polsce spółkę z drugą osobą, przedsiębiorcy często nie wiedzą, która z jej form okaże się najkorzystniejsza. Dziś przyjrzymy się każdemu rodzajowi spółki i podpowiemy, jakie występują między nimi różnice.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Spółka z o.o. jest kapitałową spółką handlową, posiadającą osobowość prawną. Może ona zostać zawiązana przez jedną lub kilka osób, nazywanych wspólnikami. Odpowiadają oni za zobowiązania firmy w ograniczonym zakresie. Wspólnicy są zobowiązani do pokrywania kapitału zakładowego – w postaci wkładów pieniężnych bądź niepieniężnych, czyli tzw. aportów. Prowadząc spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, należy prowadzić pełną księgowość, a na koniec roku obrotowego – sporządzać sprawozdanie.
Spółka cywilna
Spółkę cywilną, regulowaną przepisami prawa cywilnego, mogą założyć minimum dwie osoby fizyczne lub prawne. Jej założenie nie wiąże się z koniecznością wnoszenia kapitału. W przypadku tego rodzaju spółki wspólnicy dążą do osiągnięcia jednego celu gospodarczego. Mimo że spółka cywilna posiada numery NIP oraz REGON, nie posiada ona statusu przedsiębiorstwa – może ona jednak być pracodawcą. W jej przypadku prowadzenie pełnej księgowości nie jest obowiązkowe – chyba że spółka przekroczy przychody o 2 mln euro w roku.
Spółka jawna
Spółka jawna jest osobową spółką handlową ze zdolnością prawną. Może ona powstać w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, a ponadto – nabywać prawa oraz zaciągać różnego rodzaju zobowiązania. Każdy ze wspólników spółki musi wnieść taki sam wkład do kapitału – pieniężny lub niepieniężny, np. prawo własności lub papiery wartościowe. Wszyscy wspólnicy spółki jawnej są także odpowiedzialni za jej zobowiązania. Do limitu kwoty 2 mln euro nie jest tu konieczne prowadzenie pełnej księgowości.
Spółka akcyjna
Spółką akcyjną nazywamy spółkę kapitałową, która dysponuje osobowością prawną i może zostać zawiązana przez minimum jedną osobę fizyczną, prawną bądź jednostkę organizacyjną posiadającą zdolność prawną. Tego rodzaju spółki emitują akcje, których nabywcy – akcjonariusze – stają się wspólnikami. Każda spółka akcyjna ma obowiązek powołać radę nadzorczą składającą się z trzech osób. Wymaga ona również prowadzenia pełnej księgowości.
Spółka komandytowa
Spółka komandytowa to kolejna spośród spółek osobowych, której założycielami są minimum jeden komandytariusz i co najmniej jeden komplementariusz. Posiada ona zdolność prawną, sądową i procesową. Nazwa każdej spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza oraz dopisek „spółka komandytowa” lub „sp.k.”. Prowadzenie spółki związane jest z obowiązkiem prowadzenia księgowości.
Spółka komandytowo-akcyjna
Spółkę komandytowo-akcyjną tworzy akcjonariusz oraz komplementariusz. Pierwszy z nich nie odpowiada za zobowiązania spółki, z kolei drugi – ponosi za nie odpowiedzialność całym majątkiem. Każdy z partnerów jest zobowiązany do wniesienia swojego wkładu. Minimalny kapitał zakładowy spółki wynosi 50 000 złotych. W przypadku spółki komandytowo-akcyjnej należy prowadzić pełną księgowość.
Spółka partnerska
Spółką partnerską nazywamy osobową spółkę handlową, posiadającą zdolność prawną. Mogą zawiązać ją minimum dwie osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnych zawodów. W przypadku tego typu spółki nie jest wymagany kapitał zakładowy, wspólnicy są jednak zobowiązani do wniesienia wkładu. Spółka partnerska za zobowiązania odpowiada całym swoim majątkiem. W jej przypadku możliwe jest prowadzenie księgowości uproszczonej – do limitu 2 mln euro.
Prosta spółka akcyjna
Prosta spółka akcyjna, którą w Polsce można zakładać od 1 lipca 2021 roku, to połączenie zalet spółki akcyjnej i spółki z o.o. Jej założycieli nazywa się akcjonariuszami – a zawiązać może ją każdy przedsiębiorca bez względu na branżę, w której działa. Prostą spółkę akcyjną można przekształcić na spółkę cywilną, jawną, z o.o. czy komandytową. Jej minimalny kapitał akcyjny to symboliczna złotówka. Celem tego rodzaju spółki jest zwiększenie konkurencyjności oraz rozwoju polskich startupów. Jej dużym atutem jest możliwość wniesienia wkładów w postaci pracy lub usług.