Już od wielu lata kobiety w ciąży są otoczone specjalnymi prawami również w zakresie prawa pracowniczego. Zostały otoczone szczególną ochroną i przysługują im specjalne przywileje. Wszystko dlatego, że ciąża to wyjątkowy stan, a kobieta, która nie będzie o siebie odpowiednio dbała, może mieć poważne problemy zdrowotne. Z tego powodu, niektórych prac nie wolno jej wykonywać, a inne może wykonywać tylko częściowo. Jakie są prawa pracownicze kobiety ciężarnej? Oto najważniejsze informacje.
Prawa i przywileje kobiet ciężarnych w pracy – trwałość zatrudnienia
Kobieta ciężarna została otoczona szczególną ochroną przez kodeks pracy. Przede wszystkim zyskała gwarancję trwałości stosunku pracy. Zgodnie z przepisami, kobiety w ciąży nie wolno zwolnić z pracy aż do urodzenia przez nią dziecka. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku umowy na czas określony czy umowy na okres próbny. Jeżeli, któraś z tych umów, która trwa co najmniej miesiąc, wygasałaby po upływie trzeciego miesiąca ciąży, wówczas pracodawca jest zobowiązany do tego, by tę umowę przedłużyć aż do dnia narodzin dziecka. W ten sposób kobieta zyskuje gwarancję nie tylko zatrudnienia, ale również wynagrodzenia, które należy jej się przez cały czas trwania zatrudnienia.
Warunki pracy
W przypadku kobiet w ciąży, kodeks bardzo jasno precyzuje zasady organizowania im warunków pracy. Ciężarna nie może pracować w godzinach nadliczbowych. Zakaz ten jest bezwzględny i żadne wyjątki nie wchodzą tu w grę. Nawet jeżeli w zakładzie pracy pojawią się wyjątkowe okoliczności, kobieta nie może zostać dłużej w pracy i opuszcza zakład zgodnie z dziennym wymiarem czasu pracy.
Kobieta ciężarna nie może również pracować w godzinach pracy. Jeżeli dotychczas wykonywała taką pracę, wówczas pracodawca jest zobowiązany do takiej zmiany grafiku, by mogła ona pracować wyłącznie w ciągu dnia lub też do przeniesienia jej na inne stanowisko pracy, które nie wymaga zmian nocnych.
Dodatkowym przywilejem kobiet w ciąży jest to, że bez konsekwencji mogą odmówić wyjazdu w delegację. Nie ma zakazu, który dotyczy delegowania ciężarnej, ale może się ono odbyć wyłącznie za jej zgodą. Gdyby zaś odmówiła takiego wyjazdu, pracodawca nie ma żadnych podstaw prawnych do egzekwowania od niej jakichkolwiek konsekwencji.
Dodatkowe przywileje
Okres ciąży wiąże się również z koniecznością wykonywania różnorodnych badań lekarskich i udawania się na lekarskie wizyty kontrolne. Jeżeli mogą się one odbyć poza godzinami pracy, to ciężarna powinna skorzystać z takiej możliwości. Niektóre badania, szczególnie badania krwi, muszą być jednak wykonywane z rana, bardzo często oznacza to, że muszą się odbyć w godzinach pracy. W takiej sytuacji pracodawca jest zobowiązany do tego, by udzielić ciężarnej zwolnienia z obowiązków zawodowych na czas wykonywania badań. Zwolnienie nie ma charakteru bezpłatnego, co oznacza, że ciężarnej przysługuje za ten dzień pełne wynagrodzenie.
Zadania zawodowe
Kodeks pracy precyzuje również zadania zawodowe, których ciężarne nie mogą wykonywać i które są dla nich normalnie dopuszczalne. W przypadku pracy na magazynie, w warunkach szkodliwych czy też przy dźwiganiu ciężkich rzeczy lub na taśmie, kobieta ciężarna zwolniona jest ze wszystkich tych prac, które mogą istotnie wpłynąć na stan jej zdrowia lub zdrowia jej dziecka. W przypadku pracy na taśmie, powinna mieć możliwość wykonywania tej pracy na siedząco. W przypadku zaś dźwigania czy warunków ogólnie szkodliwych, powinna być zwolniona z tych zadań i oddelegowana do innych, które nie stanowią dla niej żadnego zagrożenia.