Praca freelancera, czyli wolnego strzelca, kojarzy się z wolnością i dużą swobodą działania. I rzeczywiście tak jest. Osoby uprawiające zawody pozwalające na taki tryb pracy mają możliwość wykonywania swoich obowiązków z różnych zakątków ziemi i mogą same decydować, z kim chcą nawiązać współpracę. Tym, co łączy freelancerów z – nazwijmy to – zwykłymi pracownikami, jest obowiązek odprowadzania podatków od uzyskanych przez siebie dochodów. Na jakich zasadach rozliczają się freelancerzy? O tym poniżej.
Najczęściej spotykane typy umów freelancera
Freelancerzy, którzy nie prowadzą własnej działalności gospodarczej, najczęściej są zatrudniani przez swoich kontrahentów na podstawie umowy o dzieło albo umowy zlecenia. Ten pierwszy typ umowy cywilnoprawnej ma charakter jednorazowego zlecenia i zakłada wykonanie przez zleceniobiorcy nowej rzeczy – może to być stworzenie strony internetowej, napisanie tekstów o pożądanym przez zleceniodawcę charakterze, zaprojektowanie grafiki czy wykonanie tłumaczenia jakiegoś tekstu.
Z kolei gdy mowa o umowie zleceniu, to obejmuje ona zazwyczaj dłuższą współpracę i wykonywanie powtarzalnych zadań. Ten typ umowy jest korzystny do rozliczania np. takich zadań, jak administrowanie stronami internetowymi, prowadzenie mediów społecznościowych, moderowanie blogów i działania podejmowane na rzecz pozyskiwania nowych klientów.
Jak wygląda rozliczanie się na podstawie umowy o dzieło?
W przypadku umów o dzieło stawka podatku dochodowego wynosi 17% lub 32%, w zależności od tego, czy został przekroczony drugi próg podatkowy. Jeśli wynagrodzenie na umowie przekracza 200 zł brutto, podatku dochodowego nie płaci się jednak od całości zarobionej kwoty. Dlaczego tak się dzieje? Otóż jednym z założeń umowy o dzieło jest to, że osoba wykonująca pracę na podstawie tego dokumentu może ponosić wyższe koszty związane ze stworzeniem zamówionego produktu. W związku z tym część wynagrodzenia zostaje zwolniona z podatku, tak aby ten rachunek nieco się wyrównał. Koszty uzyskania przychodu standardowo wynoszą w przypadku UoD 20%, ale ta stawka zwiększa się do 50%, jeśli wraz z oddaniem dzieła zostają na zleceniodawcę przeniesione prawa autorskie. Podobne skutki niesie ze sobą udzielenie licencji.
Umowa zlecenia – jak wygląda od strony podatkowej?
W przypadku umów zlecenia kwestie podatkowe są nieco bardziej skomplikowane, niż w umowach o dzieło. Co prawda stawki podatku dochodowego są takie same – 17 i 32%, ale na tym właściwie podobieństwo się kończy. Stawka dotycząca kosztów uzyskania przychodów została ustalona na 20% i jest ona niezmienna. Oznacza to zatem, że w każdym przypadku osoby zatrudnione na umowie zleceniu płacą podatki od 80% wartości zlecenia. Ważne jest to, by pamiętać, że od tego rodzaju umów cywilnoprawnych odprowadza się również składki społeczne, co znacząco wpływa na rzeczywiste zarobki freelancera. Jeśli umowa zlecenie zawarta z kontrahentem stanowi jedyne źródło dochodu, to pracodawca jest zobowiązany do odprowadzenia za freelancera składek w pełnym wymiarze. Jeśli jednak jest to praca dodatkowa, a freelancer ma już ubezpieczenie, wtedy potrącić należy jedynie składkę na Fundusz Zdrowia.