Zdarza się czasem, że nie wszystko, co zostanie zaplanowane zgodnie z tym planem idzie. W efekcie przedsiębiorstwo nie rozwija się tak, jak się miało rozwijać, a firma nie przynosi dochodów, tylko wręcz przeciwnie, cały czas generuje straty. Właśnie taki obrót wypadków powoduje, że przedsiębiorca jest zmuszony do zrezygnowania z prowadzonej działalności, a niejednokrotnie wręcz musi ogłosić stratę. Jak w takiej sytuacji należy postąpić? Jakie kroki należy podjąć?

Ogłoszenie upadłości nie jest procedurą przyjemną ani miłą, ale czasami jest konieczną do wykonania, z powodu takiego obrotu sprawy, który do tej upadłości doprowadził. Warto wiedzieć, kiedy takie ogłoszenie jest możliwe, jakie warunki musi firma spełniać i jakie skutki to wywołuje.

Podstawowe zagadnienia

Ogłoszenie upadłości firmy regulują przepisy prawne. Jest to prawo upadłościowe i naprawcze, które zostało uchwalone 28.02.2003 roku. To właśnie w tej ustawie zostały sprecyzowane wszystkie elementy związane z ogłoszeniem upadłości, kto i kiedy może to zrobić, na jakich zasadach i jakie warunki należy spełnić.

Kto może zgłosić upadłość

Upadłość może zostać zgłoszona przez podmiot gospodarczy. Może to być zarówno duża, rozbudowana firma, jak i mała, jednoosobowa działalność gospodarcza. Pod ustawę podlegają więc spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjne nieprowadzące działalności gospodarczej, wspólnicy osobowych spółek handlowych, którzy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem. Upadłość mogą również ogłosić wspólnicy spółki partnerskiej.

Kiedy można ogłosić upadłość

Zasadniczo podstawę do ogłoszenia upadłości stanowi niewypłacalność danej firmy. Z tym, że w każdym przedsiębiorstwie może się zdarzyć niewypłacalność bieżąca, która taką podstawą już nie jest. Opóźnienia w regulowaniu rachunków wobec kontrahentów mogą wynikać z tego, że inni kontrahenci zwlekają z zapłatą wobec tej firmy. Jeżeli więc z jednej strony zapłata wpłynie, to będzie ją można potem przesłać do tego partnera biznesowego, któremu firma zalega. Krótkotrwałe zaległości nie są więc okolicznościami, w których upadłość zostanie ogłoszona.

Sądy, które wydają decyzję na temat upadłości, najczęściej odrzucają te wnioski, w których zaległości czy zobowiązania nie przekroczyły trzech miesięcy, a wartość tych zaległości nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika. Innymi słowy, zaległości w regulowaniu zobowiązań muszą być długotrwałe i muszą stanowić znaczną część wartości bilansowej, a nie jej niewielki procent.

Kto może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa

Z wnioskiem o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa może wystąpić zarówno przedsiębiorca, który jest dłużnikiem, jak również jego wierzyciel lub wierzyciele. Skutki wystąpienia o ogłoszenie upadłości są takie same, niezależnie od zgłaszającego. Jeżeli sąd przychyli się do wniosku, to przedsiębiorca traci możliwość zarządzania własnym majątkiem, przechodzi on w ręce syndyka, a ten ma za zadanie tak przeprowadzić proces likwidacyjny, by maksymalnie zaspokoić żądania wierzycieli.

Ważne w tym miejscu by wiedzieć, że w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorca odpowiada za długi wobec wierzycieli całym swoim majątkiem, w tym również nieruchomościami i ruchomościami prywatnymi, które z prowadzoną działalnością nie miały związku.

Układ naprawczy

Układ naprawczy to rozwiązanie, do którego może się przychylić sąd, gdy w jego opinii, dalsze działanie zadłużonego przedsiębiorstwa pozwoli w wyższym stopniu zaspokoić żądania wierzycieli, niż proces likwidacyjny. W tej sytuacji, majątek firmy pozostaje w rękach dłużnika, może on nim zarządzać, ale jest on objęty kontrolą nadzorcy sądowego.

Gdzie należy złożyć wniosek o upadłość

Wniosek o upadłość składa się w wydziale gospodarczym sądu rejonowego właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności. Warto wiedzieć, że nie można zwlekać z jego złożeniem. Ustawa bowiem obliguje przedsiębiorcę lub wierzyciela, który wie o zaistniałej sytuacji, do tego, by wniosek o upadłość został złożony w ciągu dwóch tygodni od wystąpienia przesłanek do jego złożenia.

Skutki ogłoszenia upadłości

Proces upadłościowy jest często bardzo długotrwały. W tym czasie dłużnik ma prawo do dalszego prowadzenia działalności. Oczywiście prawo to może być nieco ograniczone z uwagi na zabezpieczenie majątku, który będzie potrzebny do zaspokojenia roszczeń wierzycieli. Przedsiębiorca musi jednak wywiązywać się ze swoich obowiązków wobec instytucji państwowych, musi regularnie opłacać należne podatki oraz składkę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Po ogłoszeniu upadłości rozpoczyna się postępowanie upadłościowe, w którym to wierzyciele mogą dochodzić swoich należności. Cały majątek przedsiębiorcy, również ten nabyty w czasie trwania postępowania wchodzi w skład masy upadłościowej, która jest przeznaczona na zabezpieczenie wierzycieli.