W związku z pandemią wiele firm zdecydowało się na zlecenie pracownikom pracy w trybie zdalnym. Nie ma określonej daty, do kiedy taka praca ma się odbywać. Pojawiają się też problemy w interpretacji przepisów prawnych, dotyczących na przykład kwestii podatkowych. Co wiadomo na ten temat?
Praca zdalna a telepraca
Telepraca uregulowana jest przez Kodeks pracy. Zgodnie z art. 67 Kodeksu pracy, telepracownikiem jest osoba, która wykonuje pracę regularnie poza zakładem pracy, w szczególności świadcząc usługi drogą elektroniczną. Telepraca podejmowana jest poprzez podpisanie odpowiedniej umowy o pracę lub zmianę umowy już w trakcie zatrudnienia.
Praca zdalna jest zbliżona do telepracy, jednak nią nie jest. Od 8 marca 2020 r., z powodu pandemii, pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków w takiej właśnie formie. Ustawa COVID-19 uregulowała tą kwestię w sposób mało wyczerpujący. Ma ona być wykonywana poza miejscem pracy, przez czas nieokreślony. Ustawa nie odsyła jednak do odpowiednich artykułów z Kodeksu pracy, w których mowa o telepracy.
Praca w domu a sprzęt
To, po czyjej stronie leży uregulowanie kosztów sprzętu, energii elektrycznej, czy dostępu do Internetu, nie jest jednoznacznie określone. Część pracowników korzysta z własnych urządzeń, jednak wiele firm zobowiązało się do wypłaty pracownikom rekompensaty z tego tytułu. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ekwiwalenty pieniężne wypłacane za używane podczas wypełniania obowiązków wynikających z umowy o pracę narzędzia, materiały i sprzęt, które są własnością pracownika, są wolne od podatku. Ekwiwalent musi być jednak wypłacony w pieniądza, nie może mieć więc charakteru rzeczowego.
Jeśli natomiast sprzęt zapewnia pracodawca, wydatki poniesione z tego tytułu można zaliczyć w koszty uzyskania przychodu na zasadach ogólnych. Na przykład sprzęt komputerowy jest środkiem trwałym (art. 22a ustawy o PIT, art. 16a ustawy o CIT). Poniesione na jedno nabycie wydatki mogą być więc zaliczone do kosztów uzyskania przychodów wtedy, gdy wartość początkowa tych składników majątku nie przekroczy 10 000 zł. Jeśli warunek ten nie zostanie spełniony, koszty te można amortyzować obligatoryjnie.
Istnieje też możliwość oddania sprzętu w leasing. Wówczas również można te wydatki uznać za koszty uzyskania przychodu. Od nabytego przez pracodawcę sprzętu oddanego w leasing, pracownikowi przysługuje prawo odliczenia podatku naliczonego.
Koszty pracownika
Ustawa o PIT (art. 22 ust. 2) określa dokładnie koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy lub pracy nakładczej. Określone w niej podwyższone koszty uzyskania pracownika nie znajdują jednak zastosowania jeśli chodzi o telepracowników, gdyż ponoszone przez nich koszty, związane z dostępem do sieci, energii elektrycznej, itp., nie uprawniają do ich uzyskania. Może to być także zastosowane w przypadku pracownika zdalnego. Telepracownikowi przysługują natomiast koszty uzyskania przychodów w wysokości 250 zł miesięcznie (art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o PIT). Wykonywanie pracy zdalnej nie stoi jednak na przeszkodzie stosowaniu 50% kosztów uzyskania przychodów do „pracy twórczej”.