Urlop wypoczynkowy jest świadczeniem, z którego korzystamy szczególnie podczas wakacji czy ferii, a także w ciągu całego roku. Zdarzają się przypadki, że urlop nie zostanie wykorzystany w całości, a umowa o pracę kończy się bądź zostaje rozwiązana. W takim przypadku pracownikowi pozostaje ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Czym jest ekwiwalent urlopowy i kiedy może zostać wypłacony?
Każdy pracownik zatrudniony w firmie na umowę posiada prawo do wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Świadczenia urlopowego pracownik nie może się zrzec. Urlop wypoczynkowy powinien być wybrany w całości w ciągu roku. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy umowa o pracę zostaje rozwiązana, wygasa stosunek pracy, a urlop nie został wykorzystany. W tym, i właściwie tylko w tym przypadku, możliwe jest wypłacenie pracownikowi ekwiwalentu za urlop. Jeśli jednak umowa wygasa, ale strony mają zamiar ją kontynuować, niewykorzystany urlop powinien być wykorzystany w naturze, podczas trwania nowej umowy. Każdy pracownik rozwiązujący umowę z pracodawcą ma prawo do uzyskania ekwiwalentu, chyba, że obie strony dojdą do porozumienia, że niewykorzystany urlop zostanie wykorzystany w kolejnym zatrudnieniu u tego samego pracodawcy, a umowa o zatrudnienie zostanie zawarta tuż po wygaśnięciu czy rozwiązaniu starej.
Jak obliczyć należny ekwiwalent?
Aby obliczyć należny ekwiwalent, wykorzystuje się współczynnik ekwiwalentu. Ustala się go na każdy rok kalendarzowy. Ekwiwalent określa przeciętną miesięczną liczbę dni do przepracowania w ciągu roku. Wskaźnik ekwiwalentu jest zależny od liczby dni wolnych od pracy w pięciodniowym tygodniu pracy w ciągu roku kalendarzowego.
O czym jeszcze należy pamiętać?
Prawo pracy nie określa jasno dnia, w którym ekwiwalent za niewykorzystany urlop powinien być wypłacony pracownikowi. Przyjmuje się jednak, że takim dniem jest ostatni dzień zatrudnienia danego pracownika. Na ten termin nie wpływa termin wypłaty wynagrodzenia. Za czas niewykorzystanego urlopu każdemu pracownikowi należy się wynagrodzenie, które uzyskałby, gdyby w tym czasie pracował. Jeśli wynagrodzenie jest stałe, obliczenie kwoty ekwiwalentu jest łatwe. Jeśli jednak kwota wynagrodzenia jest zmienna, bierze się pod uwagę ostatnie 3 lub 12 miesięcy.
Warto wiedzieć, że za niewypłacenie ekwiwalentu w terminie, pracodawca musi płacić odsetki. Jeżeli ekwiwalent nie zostanie wypłacony w ciągu 3 lat od ustania umowy o pracę, pracownik ma prawo wystąpić do sądu o wypłatę należności.
Pracodawca nie ma prawa wypłacić ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, jeśli stosunek pracy nadal trwa. Co więcej, nie jest to możliwe nawet wówczas, gdy pracownik się na to zgodzi. Urlop wypoczynkowy jest świadczeniem, którego pracownik nie może się zrzec, ma charakter niezbywalny.
Co z porozumieniem trójstronnym?
W niektórych przypadkach pracodawcy i pracownicy próbują znaleźć porozumienie w sprawie ekwiwalentu urlopowego, a trzecią stroną tego porozumienia ma zostać nowy pracodawca pracownika. Takie trójstronne porozumienie bazuje na orzecznictwie, a przepisy Kodeksu Pracy nie dopuszczają przenoszenia urlopu między dwoma podmiotami. W razie kontroli Państwowej Inspekcji Pracy, takie porozumienie może zostać podważone, bo nie ma do06 niego żadnych podstaw prawnych.