Warto wyjaśnić ten termin, ponieważ w Polsce obecny rząd planuje wprowadzenie od przyszłego roku podatku od wyprowadzki dla firm. W zamyśle chodzi o to, by odnaleźć przedsiębiorstwa, które skaczą z kraju do kraju, starając się uniknąć płacenia podatków. Exit tax w polskim wydaniu może się okazać potężnym ciosem dla firm działających na rynkach zagranicznych i utrapieniem dla posiadaczy akcji. Ustawa o tzw. podatku od wyjścia jest tak restrykcyjna, że istnieje poważna obawa, iż narusza unijne swobody.
Exit tax – powody wprowadzenia
Obowiązek wprowadzenia ww. instytucji prawnej do systemów podatku dochodowego państw członkowskich Unii Europejskiej wynika z regulacji dyrektywy ATAD (jej art. 5 w zw. z art. 11 ust. 5). Wynikający z niej termin implementacji powyższych rozwiązań to 31 grudnia 2019 r. Nie oznacza to jednak, że państwa członkowskie nie mogą wdrożyć tego typu instytucji przed wskazanym terminem.
Exit tax – definicja
Exit tax to podatek od niezrealizowanych jeszcze zysków kapitałowych, nakładany w związku z przeniesieniem przez podatnika aktywów jego przedsiębiorstwa, stałego zakładu lub rezydencji podatkowej do innego państwa.
„Podatek od niezrealizowanych zysków ze swej istoty nie dotyczy zatem każdego przeniesienia aktywów, a jedynie takiego, z którym wiąże się utrata przez dane państwo prawa do opodatkowania dochodu efektywnie wygenerowanego przed przeniesieniem” – napisał Gruza.
Jeśli chodzi o osoby fizyczne, opodatkowaniu będą podlegać osoby zamieszkujące Polskę od co najmniej pięciu lat. Słowem, ma to być podatek, który w zamierzeniu ma ściągać pieniądze do kraju od ludzi lub firm, którzy do tej pory transferowali całe (lub część) zyski do rajów podatkowych. Suma 2 mln PLN to nie jest kwota, która będzie dotyczyła wyższej klasy średniej, rozpuszczanie więc pogłosek jak to „dotknie zwykłego Kowalskiego” jest manipulacją. Sama stawka jest zresztą śmieszna – 3%, o ile ktoś uczciwie pokaże dokumenty.
Kiedy zostanie wprowadzony Exit tax?
W odpowiedzi na interpelację wspomniano, że wprowadzenie exit tax wynika z konieczności implementacji dyrektywy unijnej ATAD. Choć unijne przepisy nakazują wprowadzić nowy podatek do końca 2019 roku, resort finansów nie traci czasu i proponuje nową datę wejścia w życie exit tax – początek przyszłego roku.
Jak wskazano w motywie 10 preambuły do dyrektywy ATAD, podatki od niezrealizowanych zysków kapitałowych mają na celu zapewnienie, aby w przypadku przeniesienia przez podatnika aktywów lub rezydencji podatkowej poza jurysdykcję podatkową danego państwa, państwo to mogło opodatkować wartość ekonomiczną ewentualnych zysków kapitałowych osiągniętych na jego terytorium, chociaż zyski te nie zostały jeszcze zrealizowane w chwili dokonania zmiany jurysdykcji podatkowej.
Co może spowodować exit tax?
Wielu ekspertów uważa, iż wprowadzenie tego podatku może spowodować masową ucieczkę przedsiębiorców z naszego kraju. Na wstępie trzeba zwrócić uwagę, że obecnie taka sytuacja nie ma miejsca. System podatkowy w Polsce charakteryzuje się obciążeniami na średnim poziomie europejskim. Podatki bezpośrednie w naszym kraju nie należą do wysokich. Powyższe przepisy mają zwalczać zmiany rezydencji. Czytając ustawę, można stwierdzić, że cel będzie osiągnięty. Można jednak mieć obawy, czy przedsiębiorcy nie odbiorą przepisów jako utrudnianie działalności.
Przepisy mogą również spowodować, że wielu przedsiębiorców w sposób bardziej przemyślany zdecyduje się na działalność w naszym kraju lub jej rozszerzenie. Przedsiębiorcy muszą bowiem uwzględnić nowe regulacje. Ponadto podatek może spowodować, że optymalizacja produkcji czy przenoszenie prostej produkcji do krajów o niższych kosztach będzie utrudnione. Powyższe może mieć wpływ na rozwój i konkurencyjność naszych przedsiębiorców. Tym samym obawy co do masowej ucieczki firm z naszego kraju nie powinny się sprawdzić.
Exit tax obowiązuje już m.in. w Niemczech, Holandii, Danii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Luksemburgu, Portugalii, Szwecji i we Włoszech.