Środki trwałe to część wyposażenia firmy, która podlega określonym rozliczeniom podatkowym. Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą, zazwyczaj dysponuje urządzeniami lub sprzętami, które powinny zostać potraktowane jako środek trwały i w ten sposób ewidencjonowane. Czym są środki trwałe w firmie? Jakie sprzęty i urządzenia mogą wchodzić w ich skład? Jak je klasyfikujemy? W poniższym artykule znaleźć można odpowiedzi na powyższe pytania.
Czym są środki trwałe
Pod pojęciem środków trwałych rozumie się rzeczowe składniki majątku przedsiębiorcy, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie. Żeby dane przedmioty można było wprowadzić do ewidencji środków trwałych, ich wartość musi przekraczać 10.000 zł, a przewidywany okres użytkowania musi być dłuższy niż 1 rok. Środki muszą być kompletne, zdatne do użytku i wykorzystywane na potrzeby prowadzenia firmy.
Na podstawie powyższych informacji można więc uznać, że do środków trwałych mogą należeć:
– budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
– maszyny, urządzenia i środki transportu,
– inne przedmioty.
Klasyfikacja środków trwałych
Do celów podatkowych, bardzo ważną sprawą, na którą trzeba zwrócić uwagę, jest klasyfikacja środków trwałych, w skrócie KŚT. Pozwala ona na usystematyzowanie majątku trwałego, które służy m.in do porządkowania odpisów amortyzacyjnych, celów ewidencyjnych oraz badań statystycznych.
Z punktu widzenia funkcji, jakie spełniają poszczególne środki trwałe, wyróżnia się cztery zasadnicze grupy:
1) nieruchomości (grunty, budynki, obiekty inżynierii lądowej i wodnej);
2) maszyny, urządzenia techniczne, przyrządy i narzędzia oraz inne ruchomości i wyposażenie ;
3) środki transportu służące do przewozu osób i transportu towarów;
4) inwentarz żywy.
Ponieważ są to bardzo obszerne grupy, ustawodawca wydzielił w ich ramach mniejsze jednostki, ułatwiające klasyfikowanie. I tak, są to:
0 – grunty;
1 – budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego oraz spółdzielcze prawo własnościowe do lokalu mieszkalnego;
2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej;
3 – kotły i maszyny energetyczne;
4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania;
5 – maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne;
6 – urządzenia techniczne;
7 – środki transportu;
8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane;
9 – inwentarz żywy.
Struktura symboli KŚT jest następująca:
[1] grupa
[1][2] podgrupa
[1][2][3] rodzaj
Ewidencja środków trwałych
Wszystkie wykorzystywane przez podatnika środki trwałe, które służą prowadzonej przez niego działalności muszą być zgodnie z przepisami ewidencjonowane. Podatnicy są zobowiązani do prowadzenia takiej ewidencji środków trwałych, która zawiera co najmniej:
- liczbę porządkową i datę nabycia,
- datę przyjęcia do używania,
- określenie dokumentu stwierdzającego nabycie,
- określenie środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej,
- symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
- wartość początkową,
- stawkę amortyzacyjną,
- kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów,
- zaktualizowaną wartość początkową,
- zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych,
- wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową,
- datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.
Odpowiednie gospodarowanie środkami trwałym w firmie jest warunkiem efektywności działalności gospodarczej. Zazwyczaj przyczynia się to do wzrostu wielkości produkcji, jak również ograniczenia inwestycji i likwidacji zbędnych środków. Działania te prowadzą do wzrostu przychodów ze sprzedaży produktów, a zmniejszeniu kosztów. Zwiększenie zysku przyczynia się do odnawiania majątku trwałego, intensyfikowania procesu produkcji oraz lepszego wykorzystania środków trwałych.
Podsumowując, jednym z głównych celów zarządzania środkami trwałymi w firmie, jest ciągłe ulepszanie efektywności funkcjonowania przedsiębiorstwa, a co za tym idzie poprawa wydajności pracy.